Articulus 1

Quaestd I. PRimo ostendo quod in patre non sint tres notiones tantum: quia si in patre essent plures notiones videretur persona patris esse composita: sed hoc est falsum: ergo non sunt tres notiones in patre.

¶ Item communis spiratio distinguitur a generatione: quia ille spirat qui generatur: ergo similiter spiratio actiua distinguitur a patre: quia est actus illius qui distinguitur a patre. sed nihil distinctum est notio patris: quia tunc esset compositio inter notionem et personam: ergo non sunt nisi due notiones in patre scilicet innascibilitas et paternitas.

¶ Item sicut conditio nobilis in patre est non nasci: ita videtur quod conditio nobilis sit in patre et in filio non spirari. Erto videtur quod sicut innascibilitas est notio in patre: quod ita in¬ spirabilitas sit notio in patre et filio ergo sunt. 4. notiones in patre.

Contra si in patre non essent tres notones: autem si ibiesseni ples: quho tres in oinis personis: aut non essent quinque notiones: aut essent plures quam quinque: quorum vtrunque est contra communem doctorum opinionem.

¶ Item a sanctis non inueniuntur: neque a doctoribus nisi tres notiones in patre scilicet innascibilitas: paternitas: et actiua spiratio.

Respondeo quod in patre sunt tres notiones: et non plures scilicet vna per quam non refertur ad non genitorem: et hoc est illa que importatur nomine ingeniti: quam vocamus innascibilitatem: quia sicut dicit Aug. v. de trinia. c. vii. Sicut filius ad patrem et non filius ad non patrem refertur: ita genitus ad genitorem: et non genitus ad non genitorem vt referatur necesse est.

¶ Alia qua refertur ad filium: et illa est paternitas. Et alia qua refertur ad spirintum: et illa est spiratio actiua: que communis est patri et filio: et iste non distinguuntur per comperationem ad personam in qua sunt: nec inter se: neque ab ipsa persona: quia comperate ad ipsam realiter idem sunt cum ipsa: sed distinguuntur per hoc quod innascibilitas inquantum est notio ab aliis distincta: significat negationem relationis realis secundum quod videtur velle Augu. 5 de trini. c. 7. Paternitas vero et actiua spiratio significant relationes reales. Spiratio vero actiua distinguitur a paternitate inquantum secundum rationem intelligendi praesupponit filium: que pater principiauit per generatione actiuam: que realiter est idem cum paternitate: et ita inquantum spiratio actiua est actus filii est quasi per paternitatem mediante filio: vel secundum aliquos inquantum spiratio est per modum voluntatis: et generatio cum qua patrnitas est idem realiter per modum nature.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod si in patre essent plures notiones videretur persona patris esse composita etc. dico quod propter hoc non est conpositio in patre.

¶ Ad 2m cum dicitur quod spiratio actiua debet distingui a patre quia est actus illius qui distinguitur a patre etc. dico quod non est verum. Sicut enim pater generando filium communicauit sibi essentiam sine distinctione essentie et absque hoc quod illa essentia distingueretur a patre: ita communicauit sibi potentiam spiratiuam sine distinctione illius potentie absque hoc quod illa potentia distingueretur a patre: et tamen hoc non obstante spiratio actiua distinguitur a generatione actiua quia amornon procedit nisi a mente: et conceptu mentis simul: et ideo actiua spiratio que est productio amoris spirati et actiua generatio que est productio illius conceptus qui verbum est inter se habent distinctionem.

¶ Ad 3m cum dicitur quod sicut conditio nobilis in patre est non nasci: ita videtur quod conditio nobilis sit in patre et filio non spirari etc. Dico quod quamuis vtrumque sit nobilitatis non tamen propter hoc opetet quod inspirabilitas: siue improcessibilitas dicat non communem distinctam ab innascibili tate: quia secundum quod innascibilitas est notio in proatre non tantummodo negat natiuitatem a patre: sed negat simpliciter patrem esse ab alio: quia si non negaret nisi natiuitatem a patre: non esset negatio ita determinata et spercialis quod deberet habere rationem notionis: quia tunc esset negatio spercialis affirmationis: et quamto affirmatio est specialior: tanto negatio est vniuersalior.

¶ Uel potest dici quod non spirari quamuis sit nobilitatis: non tamen habere potest rationem notionis: quia est negatio nimis vniuersalis: cum sit negatio specialis affirmationis: hoc satis declaratum est supra Distin. 26 in illa questione. Utrum in diuinis sint plures notiones quam quinque.

Questio secunda. Secundo quaeritur vtrum pater propter tres notiones que sunt in eo possit dici trinus: et videtur quod sic: quia pater et filius propter vnam potentiam spiratiuam dicuntur vnum principium spiritus sancti: ergo similiter videtur quod pater propter tres notiones possit dici trinus.

¶ Item deus non obstante vnitate potest dici trinus propter tres personas ergo similiter pater non obstante vnitate persone potest dici trinus propter tres notiones.

¶ Item trinus idem est quod trium vnus: sed pater est vnus trium notionum: est ergo trinus.

Contra trinitas non predicatur de vno solo: sed idem videtur significare trinitas et trinus: ergo non potest dici de solo patre.

¶ Item proprietates trahut numerum a suppositis: non econclus maxime si non sunt proprietates constituentes supposita: sed inter notiones que sunt in patre vna sola est persone patris constitutiua scilicet paternitas: ergo propter illas tres notiones non potest dici pater trinus.

Respondeo quod pater propter tres notiones que sunt in eo non potest dici trinus: quamuis enim in patre sint tres notiones vna sola tantum est proprietas personalis: et proprietas persone constitutiua: et hec est paternitas. Unde se habet ad similitudinem differentie constitutiue: seu forme substantialis in creaturis. Alie vero due scilicet innascibilitas: et actiua spiratio non sunt proprietates personales. Nuncautem ita est quod secundum numerum proprietatum personalium: oportet personas numerari: sicut secundum numerum formarum substantialium completiuarum opetet substantias numerari in creaturis: secundum vero numerum notionu non personalium non opetet: sic nec secundum numerum formarum quae non sunt de constitutione suppositi oportet supposita numerari in creaturis: sic ergo pater propter vnitatem proprietatis constitutiue ipsius debet dici vnus: nec propter alias duas cum ista: cum non sint persone constitutiue: debet dici trinus.

Ad primum in oppositum dico quod non est simile: quod tu prosimili accipiebas. Pater enim et filius propter vnitatem essentie et potentie spiratiue vniuntur: sed pater propter illas tres notiones nec in se distinguitur nec numeratur.

¶ Ad 2m cum dicitur quod deus non obstante vnitate essentie dicitur trinus propter tres personas etc. dico quod ex hoc non sequitur propositum: quia illud nomen trinus implicat distinctionem circa illud quod supponit: vel significat terminum de quo dicitur: sed pater non supponit illas tres notiones: que sunt in eo sicut deus supponit tria supposita diuine nature.

¶ Ad 3m cum dicitur quod trinus idem est quod trium vnus etc. dico quod quamuis illa sit ety mologia nonis: tamen quantum ad illud quod significat nomensensus est trinus id est tres in vnitate: et si absolute loquendo diceremus: pater est tres in vnitate: significare videmmur patrem esse tria supposita: hoc tamen negari non debet: pater est tres notiones et vna persona. Quelibet enim proprietas que est in patre predicari potest de patre non tantummodo in concreto sed etiam in abstracto.