Articulus 2

Quaestio I. PRimo ostendo quod non omnis potestas presidendi sit a deo: quia regnum est quaedam potestas praesidendi: et regnare est praesidere. Sed de quibusdam dicitur osee 8. ipsi regnauerunt et non ex me: ergo non omnis potestas praesidemdi a deo est.

¶ Item quidam per potestatem vsurpatam aliis president. Sed nihil vsurpatum a deo est: quia esse tale iniusteacceptum est: ergo non omnis potestas praesidendi a deo est.

¶ Item nulli potestati que est a deo resistendum est: sed potestati diaboli resistendum est. Scriptum est enim Iaco. 4. resistite diabolo et fugiet a vobis: ergo potestas qua diabolus malis hominibus: vel aliis angelis malis praesidet a deo non est

Contra ad Rom. 1 non est potas nisi a deo.

¶ Item Iob 34 dicitur de deo: quod regnare facit hominem hypocritam propter peccata populi: ergo potestas praesidentie malorum hominum a deo est. Multo fortius ergo potestas bonorum.

Respondeo quod in potestate praesidendi contingit considerare et essentiam potestatis: et modum acquerendi: et modum vtendi. Essentia potesta tis est quidam ordo superioris ad inferiorem qui semper bonus est et a deo est. Talem enim ordinem deus instituit: ad laudem bonorum. Unde Rom. 13 vis non timere potestatem bonum fac: et habebis laudem ex illa: et ad vindictam malefactorum: vnde in eodem capitulo dicitur de principe: quia dei minister est vindex in iram ei qui malum facit: modus autem acquerendi potestatem: si iustus est a deo est: si inniustus a deo non est nisi permissiue: similiter si vsus bonus est a deo est: et si malus est a deo non est nisi permissiue.

Ad primum in oppositum dicendum: quod illa auctoritas osee intelligenda est de potestate: quantum ad illicitum modum acquerendi eam.

¶ Ad secundum dicendum: quod homo vsurpans sibi potestatem iniuste acquirit eam: et ille modus acquerendi a deo non est: tamen eidem homini illa eadem potestas quandoque a deo collata est: ed ita quod eadem potestas per comparationem ad hominem acquirentem vsurpata est: et per comparationem ad deum iuste collata est: non est enim in conueniens idem esse vsurpatum: et iuste collatum diuersis respectibus.

¶ Ad tertium dicendum: quod diabolus sua potestate abutitur in conando homines allicere ad peccatum: et illi abusui resistendum est: quia talis abusus a deo non est.

¶ Argumenta ad partem aliam procedunt de potestate: quantum ad eius essentiam.

Quaestio II. SEcundo queritur vtrum in statu innocentie fuisset dominatio: vel praelatio. Et videtur quod sic. Apo. 1. cor11. vir est caput mulieris. Sed in statum innocentie erat vir et mulier: ergo erat prelatio viri ad mulierem.

¶ Item in angelis sanctis est dominatio et prelatio quod manifestant nomina: quidam enim dicuntur principatus: quidam potestates: quidam dominationes: ergo similiter videtur quod fuisset dominatio et praelatio in statu innocentie.

¶ Item secundum rectum iudicium rationis est quod prudentiores et meliores preponantur minus prudentibus: et minus bonis. Sed in statu innocentie non omnes homines fuissent pares in prudentia et bonitate: ergo secundum rectum iudicium rationis: qui¬ dam fuissent aliis prepositi.

Contra Aug. 19 de ciui. ca. 15 dicit quod deus hominem rationalem factum ad imaginem suam noluit nisi irrationabilibus dominari: non hominem homini: ergo videtur: quod si peccatum non fuisset inter homines: non fuisset dominatio: nec praelatio.

¶ Item posito domino ponitur seruitus. Sed secundum Aug. parum post auctoritatem psallegatam conditio seruitutis iure intelligitur imposita ratione peccatorum: ergo videtur: quod non fuisset aliqua dominatio inter homines: nisi fuisset peccatum.

Respondeo quod dominatio tripsiter potest accipi. Uno modo largissime scilicet prout aliquid dicitur dominus illius rei: qua vtitur pro sua voluntate: et talis dominatio fuisset in statu innocentie. Alio modo minus large scilicet pro potestate imperandi alii homini: et talis dominatio etiam fuisset in statu innocentie in viro respectu mulieris: et in parentibus respectu prolis sue: filium autem debere obedire patri: et vxorem viro: non tantum spectat ad naturam destitutam: sed etiam ad institutam. Tertiomodo potest dominium accipi proprie scilicet pro potestate cohercendisubditos: subditum autem coherceri: includit aliquid fieri contra eius voluntatem: vel contra eius inclinationem: vel ipsum pro aliquo malo puniri: que conuenire non possunt homini: nisi pro statu nature lapse. Et iden dominatio hoc tertio modo dicta: non fuisset in statum innocentie: nec est: nec erit in statu glorie. Unde super illud 1 cor. 15 cum euacuauerit omnem principatum et potestatem: dicit glosa quod omnibus collectis: omnis praelatio cessabit: quia necessaria non erit. Argumentum primum ad primam partem procedit de dominio: secundo modo dicto.

¶ Ad secundum etiam simili modo potest solui.

¶ Ad tertium dicendum: quod quamuis in statu innocentie: non omnes homines fuissent pares in prudentia et bonitate: tamen qualibet tantum habuisset de prudentia et bonitate quod ad sui ipsius regnum: cum diuino adiutorio suffecisset. Et ideo non fuisset ibidominium: tertio modo dictum: nec etiam dominium dictum: secundo modo nisi viri ad mulicrem et parentum ad prolem: vt ante dictum est.

¶ Argumenta ad partem aliam procedunt de dominio tertio modo dicto.