Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 2
¶ Tertio vtrum votum de non vouendo aliquid sine expressione eius quod vouetur verbo vel scripto sit obligatorium.
Quaestio 1
Contra huius di. c. 1. dicitur in diffinitione voti quod deo et de his que dei sunt fieri debet: sed quic quid est in diffinitione rei pertinet ad aliquam eius causam: quod autem siat deo hoc non pertinet ad causam votimaterialem: nec ad efficientem: nec ad finalem pertinet: quia ad finalem pertinet quod siat propter deum: ergo pertinet ad causam voti formalem.
¶ Item vouere est actus latrie ad eandem enim virtutem pertinere videtur vouere et deuotum esse: sed actus latrie non possunt exhiberi nisi soli deo: ergo votum non potest fieri nisi soli deo.
Respondeo. homo quando vouet se aliquod bonum facturum obligat seipsum ad illud bonum faciendum: obligatio autem rei facta illi cui non potes conuenire de iure potestas in rem illam nulla est de iure: quia talis non potest recipere talem obligationem: et ad hoc quod obligatio alicui facta teneat de iure: oportet quod ille cui sit recipiat eam: nulli autem alii a deo potest de iure conuenire potestas super totum hominem nisi deo: quamuis enim homini possit conuenire potestas super corpus bominis non tamen super animam. vnde Math. 10. Nolite timere eos qui occidunt corpus: animam autem occidere non possunt: sed potius eum timete qui potest corpus et animam perdere in gehennam: et ideo homo nullialii a deo potest de iure obligare seipsum totum: et ex consequenti nec facere votum proprie loquendo de voto. Quare tamen salus totius hominis multum promouetur per orationes sanctorum: et illud aliquo modo quamuis non plene possumus quod orando impetrare valemus: et sanctiorare possunt pro homine: et si rationabile eis videtur aborando desistere: ideo sanctis aliquo modo conuenit potestas super hominem totum: quamuis non simpliciter: et ideo potest eis fieri votum aliquo modo: non tamen plene habens rationem voti: peccatori autem nullo modo potest de iure conuenire potestas super hominem nisi quantum ad corpus: ideo quamuis homo possit sibi aliquid promit tere non tamen vouere: nisi impropriissime votum acctpiendo.
Ad primum in oppositum dicendum quod votaque fiunt sanctis non plene habent rationem voti per comparationem ad sanctum sed ad de um: qui enim vouet sancto Iacobo eius ecclesiam visita re: locutio sine mentalis siue vocalis qua dicit se visitatum rum ecclesiam sancti Iacobi sit sancto Iacobo: sed obligatio ad implendum quod dicitur proprie et simpliciter loquendo votum non fit nisi deo: vndequod est materiale inillo voto sit sancto: et quod est formale sit deo.
¶ Ad secundum dicendum quod non est simile quia iurare est deum testem ad ducere in testimonium veritatis: homo autem potest de um testem adducere homini: sed homo vouendo obligat se totum illi cui vouet: quod non potest facere nisi deo.
Quaestio 2
SEcundo quaeritur vtrum in forma voti includatur firmatio deliberata. Et videtur quod non: quia votum est promissiovoluntaria: sed multa voluntarie facit homoque non facit deliberate: ergo votum fieri potest absque deliberatione.
¶ Item multa affirmat homo iuramento sine deliberatione: ergo a simili multa potest homo firma re voto absque deliberatione.
Contra in potestate hominis est vouere vel non vouere: quia vt dicitur extra de voto et voti redemptione. Licet. Uniuersis liberum est arbitrium in vouendo: sed motus voluntatis non deliberatiue non sunt in hominis potestate: ergo de ratione voti est quod res promissa firmetur cum deliberatione.
Respondeo quod votum dicitur a volendo. Unde sicut in nobis est duplex velle scilicet plenum: quod est velle deliberatiuum: et semiplenum quod et velle ex surreptione: sic dico quod est duplex votum scilicet votum quod habet plenam rationem voti: et de ratione talis votiest quod sit factum ex deliberatione: et est votum quod non habet plenam rationem voti: et de ratione voti talis non est quod fiat cum deliberatione: tale enim fieri potest ex surreptione: et quia plenam rationem voti non habet: ideo non obligat de necessitate: sed tantum ex quadam congruitate: et ideo venire contra tale votum etiam propria aucto ritate non est peccatum mortale: vt inferius dicet.
¶ Argumenta ad partem primam procedunt de voto non habente plenam rationem voti: et de velle quod non habet plenam rationem actus volendi: et de iuramento non habente plenam rationem iuramenti: iuramentum enim ex surreptione factum completam rationem iuramenti non habet
¶ Argumentum ad partem aliam procedit de votohabente plenam rationem voti. Nec intelligas per predicta: quod velim dicere ipsum actum volendi voluntatis de liberatiue esse de essentia voti: si accipiatur votum pro obligatione que mauet postquam transit actus: sed quod de ratione voti sic accepti est ipsum esse factum per talem actum. ille tamen actus conuenienter dicitur votum secundum aliam significationem voti
Quaestio 3
Questio. III. TErtio queritur vtrum votum de non vouendo aliquid sine expressione eius quod vouetur verbo vel scripto sit obligatorium.
Respondeo quod cum bonum sit et expediens habere de voto facto certam cognitionem: et cauere in vouendo precipitationem: et per voti ex pressionem verbo vel scripto habeatur de voto facto certior cognitio: et precaueatur in vouendo precipitatio: videtur quod votum de non vouendo aliquid sine eius expressione quod vouetur verbo vel scripto sit obligatorium: ita quod si postea voueat: et votum suum aliquo predictorum modorum si potest non exprimat: peccat vt transgressor prioris voti: videtur tamen nihilominus quod votum illud teneat si alias licitum est et honestum: quia cum vouere sit bonum et a spiritu sancto consulatur per psalmistam dicentem. Uouete et reddite dommo deo vestro: votum de non vouendo non obligat: vnde cum aliquis vouet se nunquam voto aliquid promissurum nisi verbo vel scripto non obligatur per hoc ad non vouendum: sed obligatur ad exprimendum votum suum verbo vel scripto si ipsum vouere contigerit.