Articulus 3

Quaestio I. Rimo ostendo quod vnio inter diuinam naturam et humanam non sit creatu ra: quia quicquid est in deo: deus est: sed vnio diuine nature ad humanam est in diuina natura: ergo est deus et non creatura.

¶ Item illud quod est medium inter creatorem et creaturam nec est creator nec creatura: sed vnio inter diuinam naturam et humanam: medium est inter diuinam naturam: que est creator et naturam humanam que est creatura: ergo ipsa vnio nec est creator: nec creatura.

Contra quicquid non est eternum est creatura: sed vnio inter diuinam naturam et humanam non est ab eterno: ergo est creatura.

¶ Item omnis relatio rationis vel est creator vel creatura: quia quod non est creator nec creatura: nihil est: relatio autem rationis non est nihil: sed nulla relatio rationis est creator: quia nullum ens rationis est ens reale: deus autem est realissimum ens: ergo non obstante quod vnio diuine persone ad naturam humanam sit relatio rationis est creatura.

Respondeo quod vnio inter diuinam naturam et humanam importat relationem vnius nature ad aliam: ipsa autem relatio vnionis existens in huma¬ na natura ad diuinam: relatio realis est per mutationem ipsius nature humane introducta: vnde creatura est: relatio autem vnionis in diuina natura ad humanam non est relatio secundum rationem: vel secundum dici: sed quemadmodum dicit philosophus. 5. metaph. Quod aliqua dicuntur relatiua: non quia ipsa referuntur ad alia: sed quia alia referuntur ad ipsa: et secndum hunc modum dicitur diuina natura vnita humane secundum rei veritatem absque hoc quod in diuina natura ponatur aliqua realis relatio ad naturam humanam.

Ad primum in oppositum dicendum quod vnio diuine nature ad humanam non ponit in deo aliquam relationem secundum rem: et ex quo omnino dicit rem aliquam non est res creata nec increata: sed vnio in humana natura ad diuinam res creata est.

¶ Ad secundum dicendum: quod esse medium inter deum et omnem creaturam impossibile est: sed aliquam creaturam esse mediam inter deumet aliquam aliam creaturam: verum est. Unio autem inter diuinannaturam et humanam et si sit media inter deum et aliquam creaturam: non tamen est media inter deum et omnem creaturam: non enim est media inter deum et seipsam. Ad secundum ad partem aliam dicendum: quod eo modo quo relatio rationis dei ad creaturam est res potest dici ne creata: quia cum deo conueniat ex tempore: non potest vere dici quod sit idem quod creator nisi ratione sui fundamenti: sed sicut non est relatio realis: ita non potest dici creatura realis nisi vocando rem quicquid non est nihil: que autem sit differentia inter relationes secundum remet relationes secundum rationem primo lib. expositum est.

Quaestio II. Ecundo queritur vtrum dicta vnio idem sit quod assumptio. Et videtur quod sic. quia aliquid sibi assumere est illud sibi vnire: ergo assumptio est vnio.

¶ Item que non sunt idem possunt separari re vel intellectu: sed assumtio humane nature ad diuinam personam non potest esse nec intelligi preter vnionem nec econuerso: igitur etc.

Contra. Damas. lib. 3. c. xi. dicit quod aliud est vnio: et aliud incarnatio: sed non magis videntur differre quam vnio et assumptio: ergo non sunt idem vnio et assumptio.

Respondeo quod non sunt penitus idem assumptioet vnio: quia assumptio per comparationem ad assumentem est actio per comparationem ad naturam assumptam est passio. Unio autem est relatio consequens ad illam actionem et passionem.

¶ Preterea assumptio importat terminum coniunctionis: quia assumere est ad se sumere. Unio autem non importat nisi ipsam coniunctionem. Unde vere dicitur quod tota trinitas vniuit filio humanam naturam: non tamen vere dicitur quod tota trinitas assumpsit naturam humanam.

¶ Preterea vnio dicitur de vtroque extremo: vere enim dicitur natura humana vnita diuine persone et persona diuina vnita humane nature. Assumptio autem secundum quod accipitur pro actione non dicitur de humana natura et secndum quod acipitur passiue non dicitur de diuina natura: nec de persona prima differentia et vltima inter assumptionem et vnionem considerantur inquantum vnio est relatio. Secunda autem inquantum vnio est quedam actio scilicet inquantum accipitur pro vnire.

Ad primum in oppositum dicendum: cum dicitur quod aliqud sibi assumere est illud sibi vnire etc. Dico quod verum est: sed ex hoc non sequitur quod vnio sit assumptio: sed quod vnire ad se sit assumere: non est autem idem vnire et ad se vnire. Tota enim trinitas vniuit humanam naturam: non tamen sibi: sed soli filio.

¶ Ad secundum dicendum: quod vnio potest inelligisimplici apprehensione preter assumptionem: siue accipiatur vnio pro relatione: siue pro actione. Qui enim intelligit relationem inter extrema: non opetet quod intelligat mutationem propter quam talis relatio est introducta. Similiter qui intelligit ipsum vnire non oportet quod determinate intelligat terminum vnionis qui importatur in assumptione. Uidetur etiam quod maior argumenti falsa est. Relatiua enim non possunt separari: nec re: nec intellectu: nec tamen idem sunt: pater enim non est filius: nec econuerso.