Articulus 4

Questio. I.

PRimo ostendo quod religiosus poter aliquid vouere sine licentia sui praelati: quia omnis habens vsum liberi arbitrii potest sacere votum de illis bonis respectu quo rum est sui iuris: sed quilibet religiosus quantum ad multa sui iuris est: quia sicut dicit Ber. libro de precepto et difpensatione. c. 8. Quisquis professus in quouis genere nec vltra obedientie legem cogendus: nec citra est inhibendus quam sua ipsius videt complecti professio: ergo de multis potest facere votum.

¶ Item quantum ad motus animi interiores homo non subiicitur nisi deo sicut sibi soliconuenit noscere corda filiorum hominum: vt dicitur se cundo paralip. 6 sed de illis bonis ratione quorum homonon est subiectus nisi deo: potest quilibet habens vsum liberi arbitrii facere deo votum: ergo religiosus sine licentia sui prelati potest facere deo votum de suis cogitationi bus et affectibus.

¶ Item obligatio facta inferiori non preiudicat superiori: ergo obligatio quam religiosus facit prelato suo non sibi praeiudicat quin se possit obligare deo.

Contra 2. q. 4. Monachum: Monachum non licet vouere sine consensu abbatis sui: si autem vouerit frangendum erit.

¶ Item qui nihil in se retinuit sibi: de nullo bono sui ipsius potest vouere: sed religiosus profitendo nihis retinet sibi in se: quia corpus et dispositionem voluntatis sue transfert in potestatem praelati per votum obedientie: ergo de nullo bono quod sit in ipso potest votum facere.

Ad istam questionem dicunt aliqui quod quamuis religiosus non teneatur ad obediendum in omnibus etiam licitis que prelatus sibi vellet imperare: tamen in his in quibus prelato subiectus est: tenetur eidem obedire pro quolibet tempore quo sibi imperatur: et ideo nullum est tempus ei vacans quo aliquid possit facere vltra illud ad quod tenetur ex sua professione: et ideo nihil vltra hoc licet sibi vouere: quia nullus debet vouere aliquid nisi possit eligere tempus in quo illud possit implere.

¶ Sed hec ratio non videtur cogere: quia multa posset vouere religiosus quorum adimpletio: executionem operis cuiuscunque quod prelatus potest sibi precipere non impediret: sed promoueret: vt non dicere verbum ociosum: non cogitare aliquid vane: ergo si aliud non obstaret quam ratio predicta religiosus posset vouere sine licentia praelati se nunquam dicturum ex deliberatione verbum ociosum: nec vanum aliquid cogitaturum. abstinentia enim huius: vtilis est ad salutem: non tamen necessaria: quia non semper est mortale peccatum facere contrarium.

¶ Preterea praedicta ratione non obstante posset religiosus vouere se qualibet die dicturum aliquam specialem orationem quando vacaret sibi tempus quo non esset occupatus de precepto prelati: vel in operi bus quae in sua professione includuntur.

¶ Ideo videtur aliis dicendu quod ratio quare religiosus nihil vouere potest: est quia pensata humana infirmitate et religionis onere non posset se ad aliquid vltra suam professionem obligare quod posset implere sine qualicumque preiudicio vel praeiudicii periculo obseruationis cuiuslibet eorum ad quae ex sua professione tenetur: et absque periculo reddendi se interdum onerosum praelato suo: vel alicui siue aliquibus fratrum suorum propter sonticitudines et modos singulares: quae interdum haberent illi qui essent ad plura quam alii obligati.

¶ Preterea tante altitudinis est religionis votum quod omnia alia in ipsum commutari possunt: vt inferius ostendetur. Et ideo ecclesia considerans huius voti altitudinem: et humane nature in firmitatem voluit auctoritate diuina voto religionis nullum posse votum superaddi propter periculum transgressionis vitandum: qua est de causa iura consentire videntur quod vota que fecit homo ante sui professionem in religione: que praelatus ipsum recipiens ignorauit: potest postquam notum sibi fuerit reuocare: quod probatur per hoc quod religiosus plus est sub praelato quam vxor sub viro: sed sicut dicitur 33 q. 5. Uoluit. si adhuc innupte mulieri concesserat pater vota persoluere: si antequam persoluerit nupserit: et viro eius hoc cognitum non placuerit non persoluat: et hoc omnino sine peccato. ex hoc arguit glo. abbatem posse reuocare votum monachi quod ante monachatum emisit.

¶ Aliqui tamen dicunt monachum non posse vouere esse intelligendum de voto abstinentie: per quod alii scandalizantur: sicut dicit glo. super illud decre. 20. q. 4. Monachum. Ita potest intelligi de omnibus in quibus prelato suo subiectus est.

Ad primum et secundum in oppositum dicendum est quod et si detur religiosum esse sui iuris respectu aliquorum qui licite potest facere vel non facere: ex hoc tamen non sequitur quod sit sui iuris ad illa vouendum: licitum enim est religioso multa facere quae non est licitum sibi vouere propter rationes dictas in corpore quaestiouis.

¶ Ad tertium dicendum quod obligatio facta praelato est de voluntate et secundum legem superioris scilicet dei: et ideo quia deus non potest esse contrar ius sibi ipsi: vult illam obligationem impleri nec vult aliquid esse licitum in preiudicium illius. maior autem propositio argumenti intelligenda est de obligatione facta inferiori. non de voluntate: nec secundum legem superioris.

Questio III.

SEcundo quaeritur vtrum quilibet non religiosus possit vouere.

¶ Respondeo quod vouere potest quilibet habens vsum liberi arbitrii cui vouere non prohibetur: carens enim vsu liberi arbitrii vouere non potest: quia non potest consentire. extra de regularibus et transeuntibus ad reli. Sicut tenor. qui etiam prohibentur vouere: vouere non possunt ea que vouere prohibentur: non enim acceptat deus dbligationem contra suum preceptum vel ecclesie factam. multi autem sunt qui prohibentur vouere. Episcopus enim prohibetur facere votum sine licentia domini pape quo vinculum inter ipsum et ecclesiam suam dissoluatur. extra de renunciatione. Nisi cum pridem. Non potest etiam sine licentia dicunt pape generali vel speciali votum peregrinationis emittere: per quam ipsum oportet diua sua ecclesia absentari extra de voto et voti redemptione. Magne. Clericus etiam se cularis sub episcopo aliquo habens beneficium debens residentiam: non potest sine licentia episcopi votum peregrinationis longe emittere. eo. ti. vbi prius. et de consecra. di. 5. Non oportet potest tamen emittere votum de intrando religionem sine licentia episcopi. 19. q. 2. Due. et de accipiendo crucem. extra de voto et voti re. Ex multa: quia ad hoc licentiati videntur per papam generaliter illi qui possunt esse vtiles terre sancte. De religiosis autem dictum est. Filius etiam familias est qui subest patri in his que ad regimen domus et familie pertinent: non potest de illis votum facere seu de pertinentibus ad illam sine patris auctoritate. Seruus etiam non potest vouere aliquid eorum que ipsum impediant a seruitio domini sui sine domini voluntate. decre. di. 34. Ex antiquis. et. c. Si seruus sciente. Quare etiam viret vxor sibi sunt mutuo debitores in reddendo debitum carnale quilibet eorum prohibetur de non reddendo vouere sine licentia alterius: vt superius ostensum est: sed quia in dispensatione domus et regimine familie mulier est sub iecta viro. non econuerso. ideo de pertinentibus ad illam mulier non potest votum emittere sine licentia viri. 33 q. 5. Manifestum est et. c. Uoluit. Uir tamen de talibus potest facere votum sine consensu vxoris: quia ad hoc est suiiuris.

Questio.

Tertio queritur vtrum abbas possit retractare votum quod fecit subditus suus: de licentia sua.

¶ Respondeo quod abbas dans licentiam subdito suo vouendi: si eam reuocat antequam ille subditus faciat illud votum: et post is lam reuocationem: voueat votum irritum est: si autem votum fecerit ante reuocationem licentie: votum tenet quo usque cum eo fuerit dispensatum.

¶ Sed numquid ille idem abbas cum eo poterit dispensare. Uidetur quibusdam quod non: quia cum subdito suo licentiam dederit faciendi illud votum preiudicauit sibi vt in illo dispensare non possit..

¶ Alii dicunt quod sicut ex rationabili causa eum licentia re potuit vt voueret: ita ex rationabili causa si occurrit poterit postea dispensare in illo voto: quod probaut a simili: quia in. voto facto de licentia summi pontificis: ille idem summus pontifex potest postea dispensare. Sed non videtur simile bonum: quia summus pontifex sub deo habet super omnes plenitudinem potestatis: non sic autem abbas super monachos suopos. Unde tutius esset consilium quod monachus de voto sic facto faceret se absolui per summum pontificem: et si religiosus ille plures praelatos habeat in sua religione per ordinem se habentes: ita quod quicquid potest inferior potest superior et plus: si vouit de licentia inferions ab illo voto potest a superiori absolui: sed de voto facto de licentia superioris absolui non potest ab inferiori.