Articulus 1

¶ Questio I. PRimo ostendo quo peccatum in spiritum sanctum non dicat aliquod genus peccati distinctum ab aliis generibus peccatorum. Peccatum enim in spiritum sanctum procedit ex malitia. Dicit enim Magister in littera quod illis qui peccant in spiritum sanctum malitia placet propter se. Sed peccatum ex malitia non est genus peccati distinctum: quia ex malitia possunt multa genera peccatorum procedere: ergo peccatum in spiritum saecntum non est genus peccati distinctum ab aliis.

¶ Item peccatum in spicrintum sanctum dicitur: autem quia est contra personam spiritus sancti: aut quia est contra donum appropriatum spiritui sancto quod est charitas. Sed siue sic: siue sic: omne peccatum mortale est peccatum in spiritum sanctum: ergo peccatum in spiritum sanctum: non dicit genus peccati distinctum ab aliis.

¶ Item Glo. super illud verbum primo Io. vlt. Est peccatum ad mortem dicit quod ad mortem est peccatum quod separat a deo: sicut mors separat animam a corpore. Sed omne peccatum mortale est huiusmodi: ergo omne peccatum mortale: est peccatum ad mortem. Sed secundum Augu. primo libo de sermone domini in monte non multum ante finem: per peccatum ad mortem intelligit peccatum in spiritum sanctum: ergo omne peccatum mortale est peccatum in spiritum sanctum: quod non esset verum: si genus esset peccati distinctum ab aliis.

¶ Item Augus. lib. 83. q. q. 26. dicit quod alia sunt peccata infirmitatis: alia imperitie: alia malitie. Sed nec peccatum ex infirmitate: nec ex imperitia nominat genpeccati distinctum ab aliis: quia omne peccatum ex aliquo istorum potest procedere: ergo similiter peccatum in spiritum sanctum: quod est ex malitia non nominat genus pecccati distinctum ab aliis generibus peccatorum.

Contra Aug. primo libro de sermone domini in monte: non multum ante finem loquens de peccato in spiritum sanctum sub nomine peccati ad mortem ait: peccatum fratris ad mortem puto esse cum post agnitionem dei per gratiam domini nostri iesu christi quisque impugnat fraternitatem: et aduersus ipsam gratiam qua reconciliatus est deo inuidie facibus agitatur: ergo peccatum in spiritum sanctum est inuidentia fraterne gratie: quod est distinctum genus peccati.

¶ Item Magister dicit in littera: quod est quoddam genus peccati ceteris grauius et abhominabilius: quod dicitur peccatum in spiritum sanctum.

Respondeo quo peccatum in spiritum sanctum potes accipi quadrupliciter. Uno modo pro peccato quod procedit ex habitum malo. Alio modo pro peccato mortali in quo moritur homo. Tertio modo pro iniuria que directe est contra personam spiritus sancti: sicut est male sentire de spiritu sancto et blasphemare spiritum sanctum. Quarto modo pro peccato quod non exignorantia: nec ex infirmitatem vel passione: sed ex certa industria illud abiicitur quod electionem peccati poterat impedire.

¶ Primum pro tanto dicitur peccatum in spiritum sanctum quia habitualis malitia directe opponitur charitati que est donum appropriatum spiritui sancto.

¶ Secundum etiam dicitur in spiritum sanctu: quia qui sinaliter moritur impenitens caret remissione peccati: qui est per gratiam spiritus sancti.

¶ Tertium etiam dicitur in spiritum sanctum: siue accipiatur personaliter: sicut est error infidelitatis circa articulum de spiritu sancto: siue accipiatur essentialiter scilicet pro tota trinitate: secundum quem modum dici tur Io. 4. spiritus est deus scilicet quando aliquis blasphemat ipsum deum: sicut blasphemabant iudei naturam diuinam in christo: opera que per potentiam diuinam faciebat attribuentes belebub principi demoniorum: vt habetur Matth. 12.

¶ Quartum etiam dicitur in spiritum sanctum: et ratione sui principii: et ratione sui oppositi. Secundum enim Aug. lib. 83. q. q. 26. Et secundum philosophum. 5 ethico. capi. 14. Ex triplicicausa peccatur scilicet ex infirmitate seu passione. Ex ignorantia: et ex electione quod aliqui vocant peccare ex certa industria. Et Aug. in loco preallegato ex malitia. Ignorantia autem per quandam appropriationem videtur esse contra dei filium: quia sibi appropriatur sapientia. Infirmitas contra patrem: quia sibi appropriatur potentia. Malitia contra spiritum sanctum: quia sibi appropriatur bonitas. Et sic principium peccati in spiritum sanctu est directe contra appropriatum spiritui sancto. Raitione etiam oppositi dicitur peccatum in spiritum sanctum: quia ea que ab electiuo amore peccati retrahunt effectus sunt appropriati spiritui sancto. Dicendum ergo quod loquendo de peccato in spiritum sanctum: primo et secundo modo non dicit genus peccati distinctum ab aliis generibus peccatorum.

¶ Tertio autem modo dicit quandam speciem peccati scilicet infidelitatem. Cuius quasi quidam effectus videtur esse blasphemia: secundum illud Apostouli primo Thim. primo. prius fui blasphemus et persecutor et paucis interpositis subiungitur ignorans feci in incredulitate.

¶ Quarto modo loquendo de peccato in spiritum sanctum: sic dico quod est genus distinctum ab aliis generibus peccatorum ratione sui principii et oppositi simul et etiam actus substracti. Unde conuenienter peccatum in spiritum sanctum: quarto modo dictum: sic potest describi: vt dicatur: quod est spirituale peccatum: ex sola electione procedens contra aliquem effectum spiritui sancto appropstia tum specialiter et directe inclinando retrahentem ab electiuo amore cuiuscumque peccati: sicut specialius patebit cum in suas species distinguetur.

Ad primum in oppositum dicendum: quod quamuis ex malitia secundum quod dicit habitum malum possint multa genera peccatorum procedere: non tamen ex malitia secundum quod accipitur pro sola electione contratalem effectum appropriatum spiritui sancto: qui mediante et directe hominem inclinando retrahit ab amore electiuo cuiuscumque peccati.

¶ Ad secundum dicendum: quod quamuis omne mortale preceptum sit contra donum spiritui sancto appropriatum: et peccando faciat homo quantum est inse contra sancti spiritus honorem: non tamen per omne mortale peccatum ex electione abiicitur aliquis effectus spiritus sancti directe et immediate inclinando retrahens ab electiuo amore cuiuscumque peccati.

¶ Ad tertium dicendum: quod illa Glo. loquitur de peccato ad mortem secundum quod accipitur pro quocunque mortali peccato maxime in quo decedit homo. Aug. autem in loco preallegato aliter loquitur de peccato ad mortem: quod patet: quia ibi dicit: quod illius peccati tanta labes est: vt deprecandi humilitatem subire non possit: etiam si peccatum suum mala conscientia et agnoscere et denunciare cogatur.

¶ Ad quartum dicendum: quod non plus concludit nisi quod ex electione peccare non est ratio sufficiens constituendi genus peccati distinctum ab aliis generibus peccatorum: et hoc est verum: qui enim non motus ex aliqua passione eligeret fornicari: non propter hoc sequeretur quod peccaret in spiritum sanctum: et ideo dixiquod ad constituendum istud genus peccati: quod vocamus peccatum in spiritum sanctum concurrit suum principium et oppositum simul: sicut dictum est in corpore questionis. Questio. II.

Quaestio 11. SEcundo queritur. vtrum peccatum in spiritum sanctum possit esse in creatura rationali absque hoc quod precedat actuale aliud peccatum. Et videtur quod non. Aug. in lib.o de fide ad petrum: parum vltra medium dicit: quod obduratus viuit: siue qui non conuertitur desperans de indulgentia peccatorum suorum: siue qui sic de misericordia dei sperat: vt vsque in finem vite presentis in suorum criminum peruersitate remaneat et paucis interpositis subiungit. Hi sunt qui peccantes in spiritum sanctum etc. Ex hac littera habetur: quod obduratio est peccatum in spiritum sanctum: et quod semper presupponit aliud peccatum.

¶ Item Aug. in ench. cap. 47. dicit quod qui in ecclesia remitti peccata non credens contennit tantam diuini muneris largitatem: et in hac obstinatione mentis diem clausit extremum reus est irremissibili peccato in spiritum sanctum: in quo christus peccata dimittit: desperare ergo de remissione peccatorum peccatum est in spiritum sanctum. Sed desperatio semper presupponit aliud peccatum.

¶ Item Aug. in lib. de verbis domini sermone. 10. circa medium dicit: quod impeni tentia peccatum est in spiritum sanctum. Sed impenitentia semper presupponit aliud peccatum.

¶ Item peccatum in spiritum sanctum procedit ex malitia: sed malitia: aut est peccatum: si est actus: aut ex actu causata: si est habit ergo peccatum in spiritum saecntum semper presupponit aliud peccatum.

Contra Aug. primo libro retracta. capi. id repetens illud quod dixerat in primo lib. de sermone dicunti in monte de peccato ad mortem dicit peccatum ad mortem esse puto: cum post agnitionem dei per gratiam domini nostri iesu christi: quisque oppugnat fraternitatem: et aduersus illam gratiam qua reconciliatus est deo inuidentie facibus agitatur: et subiungit quod addendum fuit. Si in hac scelerata mentis peruersitate hanc vitam finierit. Inuidentia ergo fraterne gratie peccatum est in spiritum sanctum: quod intelligit Augustinus per peccatum ad mortem. Sed inuidere fraterne gratie non de necessitate presupponit aliud peccatum.

¶ Item primum peccatum: luciferi cum non fuerit ex ignorantia neque ex infirmitate peccatum fuit in spiritum sanctum: ergo similiter cum voluntas hominis sit libera primo peccato potest peccare in spiritum sanctum.

Respondeo quod si accipiatur peccatum in spiritum sanctum: secundum quartum modum qui expositus est in solutione questionis immediate precedentis: quantum ad aliquas eius species de necessita te presupponit aliud actuale peccatum: sicut sunt species ille: que peccatum aliud respiciunt: pro materia cuiusmodi sunt desperatio: obstinatio: et finalis impenitentia.

¶ Quantum autem ad. illas species que aliud actuale peccatum pro materia non respiciunt non presupponit de necessitate aliud actuale peccatum cuiusmodi species sunt presumptio inuidentia fraterne gratie et impugnatio veritatis agnite: propter enim libertatem arbitrii: et propter aliquod vehemens motiuum et debilem effectum hominis ad bonum: posset quis primo peccare inspiritum sanctum: aliquo trium modorum vltimo positorum: quia tamen per peccatum in spiritum sanctum homo vehementer labitur in profundum: raro accidit quod ad talem malitiam deueniat homo nisi post aliud actuale et mortale peccatum: vnde Prouerb. 18 Impius cum in profundum peccatorum venerit contennit: vbi dicit Glo. quod longis peccatorum tenebris inuolutus semel de luce despetat ex desperatione sibi peccandi frena relaxat: in quo satis datur intelligi: quod raro nisi aliud peccatum precesserit labitur homo in tantam malitie profunditatem quanta est in peccato in spiritum sanctum. Tria prima argumenta ad primam partem procedunt de illis speciebus peccati in spiritum santtum que peccatum aliud pro materia respiciunt.

¶ Ad quartum dicendum: quod peccatum in spiritum sanctum eo modo quo hic loquimur non dicitur esse ex malitia que sit habitus: n ec que sit alius actus malus. Sed secundum quod accipitur malitia pro sola electione mala: quando scilicet voluntas aliquod malum eligit: non per ignorantiam alicuus rei: que retrahet ab illa electione: nec etiam per aliqam inclinationem passionis: Quando enim sic eligit aliquod malum spirituale directe oppositum alicui effectui spiritus sancti: qui directe et specialiter tet ruhit ab electione peccati: tunc peccat in spiritum sanctum.

¶ Argumenta ad partem aliam procedunt de speciebus peccati in spiritum sanctum: que peccata alia tanquam materiam non respiciunt.