Articulus 2

Quaod I. PRimo ostendo quod persona dicit quid commune vniuocum personis creatis et increatis: quia secundum philosophum libro primmentorum. Uniuoca sunt quorum nomo est commune: et secundum illud nomen ratio est eadem: sed nomen persone dicitur de persona creata et increata secundum eandem rationem: sicut enim pater est persona: quia est hypostasis intellectualis nature distincta proprietate ad dignitatem pertinente: ita per eandem rationem angelus est persona: ergo cum persona angeli sit persona creata: persona vniuoce dicitur de persona creata et increata.

¶ Item complementum persone consistit in communicabilitate: lcommunicabilitatis vero ratio est in negatione.

¶ Idem vero potest de quantuncumque distantibus vniuoce secundum negationem prari: ergo persona vniuoce dicitur de persoms creatis: et increatis.

¶ Item cum intellectus intelligit ens inquantum ens abstrahit ab ente creato et increato: hoc autem non esset nisi ens diceret quid commune creatori et creature: ergo a similipersona potest nomiare quid commune persone create: et increate.

Contra quae non conueniunt in aliquo gene: non conueniunt in aliquo quod de ipsis praetur vniuoce. Sed deus non est in aliqui genere: ergo nihil de deo et creatura praetur vniuoce.

¶ Item de ratione persone est distinctio: sed alia est ratio distinctionis divine persone: et persone create: quia divina persona distinguitur per proprietatem relatam: et persona creata per proprietatem absolutam: ergo non eis conuenit secundum eandem rationem nomen persone.

Respondeo quod persona non dicit quid commune vniuocum personis creatis: et increatis: nec tamen dicitur de illis pure equi uoce: sed analogice: quia persona principaliter conuenit personis incre atis: sed ratio personalitatis conuenit personis creatis secundum quod habent aliquam habitudinem ad personas increatas. ideo enim Iosophus dicitur persona: quia aliqua hitudine habet cum persona dina: tuc enim analogice dicitur aliquid de aliquibus quando dicitur de vno et principaliter: et secundum se: de aliis autem non dicitur nisi inquantum habent quandam habitudinem ad illam rem: de quae dicitur principaliter et secndum se. vierum. gratia: quia ens principaliter et secundum se conuenit deo. Creaturis autem non conuenit nisi inquaentum imitantur deum: ideo ens dicitur analogice de deo et creatura. Similiter quia ens creatum proposie principaliter et secundum se conuenit substantae: accidentibus autem non conuenit nisi inquantum habent quandam habitudinem ad substantiam quia secundum philosophum. 7. Meta. accidentia sunt entia quia entis: ideo ens creatum analogice dicitur de substantia et de accidente. Similiter quia sanitas conuenit animali principaliter et secundum se: vrine autem non conuenit nisi inquantum est signatiua sanitatis que est in animali: ideo sanitas analogiet sic patet quia analogia est media inter equocationem: et vniuocationem quia illud quod est commune vniuocum alicui conuenit cuilibet illorum secundum se. In pura aut equocatione non est communitas nisi vocis tantum.

Ad prientum in oppositum cum dicitur quod persona dicitur de persona creata et increata secundum eandem rationem etc. dico quod non est verum: sicut enim persona analogice dicitur de persona creata et increata: ita esse hypostasis distinctam proprietate ad dignitatem pertinente analogice dicitur de persona creata et increata. Persone enim increate conuenit principaliter et secundum se: persone autem create conuenit inquantum in his que sunt de ratione persone: imitatur personam increatam. Unde si queratur quare angelus est persona: et velis respondere proprie debes dicere: quia imitatur divinam personam quantum ad rationem hypostasis et distinctionis et intellectualitatis: hoc est quantum ad ea que sunt de ratione persone

¶ Ad 2m cum dicitur quod complementum persone consistit in communicabilite etc. dico quod negatio quae importatur nomine incommunicabilitatis fundatur super aliquam proprietatem distinguentem que non dicitur vniuoce de persona creata et increata¬

¶ Ad 3m cum dicitur quod ens dicit quid commune creatori et creatu re etc. dico quod verum est loquendo communitate analogica non vniuoca: et de tali communi potest est intellectus facere conceptum generalem: non deterinando se ad aliquod illorum de quios dicitur.

¶ Argumentad opposium non probant quod persona dicatur proprie equoce de personis creati et incre atis: sed quod non dicatur vniuoce et hoc est verum.

Quaestio II. SEcundo queritur vtrum persona dicatur qud commune vniuocum personis increatis: et videtur quod sic: quia secundum Aug. 7. de trinitate. c. 4. Con mune est eis id quod est persona non communitate equoca quia illa communitas est vocis tantum: nec analogica: quia eque principaliter dicitur de omnibus personis divinis. Restat ergo quod sit conmunis communitate vniuoca.

¶ Item persona dicitur de omnibus personis secundum eandem rationem: quia quilibet persona divina dicitur persona: quia est suppositum intellectualis nature distinctum proprietate ad dignitatem pertinente: sed talis communitas est communitas vniuoca.

¶ Item persona communis est patri et filio et spiritui sancto ad similitudinem qua singulare vagum commune est singularibus sigo tis: sed singulare vagum vt aliquis homo dicit quid commune vniuo cum singularibus significatis: vt socrati et plationi: ergo similiter persona dicit quid commune vniuocum patri et filio et spiritui sanctio.

Contra de ratione persone est incommunicabilitas. Unde Ricar. 4. libro de trini. c. 8 dicit quod persona est in tellectualis nature incommunicabilitas existentia: sed incommunicabilis repugnat communitati: ergo persona non dicit quid commune divinis personis quaecunque communitate.

¶ Item communitas vniuoca videtur communitas rea¬ lis: sed quicquid in diuinis est commune communitate reali ipsis personis predicatur de illis in singulari: ergo cum persona non dicatur de tribus personis in singituiari non dicit quid commune vniuocum illis.

¶ Item quicquid est commune aliquorum et multiplicatur in eis si essentialiter predicatur de quolibet illorum est respectu eorum species vel genus: sed ratio personalitatis plurificatur in diuinis personis: et essentialiter dicitur de illis: ergo si diceret quod commune illis esset respectu earum species vel genus: quod falsum est.

Respondeo quod poteus dicit rem commuem diuinis personis non comunitate eiusdem rei in numero: quia sic quicquid est commune tribus personis est res absoluta: nec communitate speciei vel generis: quia nulla diuina persona est ingenere: quia 8. Di. probatum est deum non esse in genere: et ex consequenti nulla divina persona est in specie: quia quicquid est in specie est in genere nec communitate analoga: quia eque principaliter ratio personalitatis conuenit cuilibet persone diuine nec communitate equoca: quia illa communitas est vocis tantum. Communitas autem persone qua communis est diuinis personis maior est quam communitas solius vocis: nec potest dici quod dicat rem rationis communem diuinis personis: sicut indiuiduum Petro et Paulo. Indiuidualitas enim secundum quod accipitur pro predicante de vno solo non conuenit socrati nisi secundum suum esse intellectum: et ideo dicit rem rationis communem singi laribus: sed personalitas conuenit cuilibet diuine persone secundum suum esse reale: et ideo persona non significat rem rationis: nec potest dici quod sit communitas relatiua negatiua: quia quamuis persona sit incommunicabilis tamen in veritate rem dicit positiuam. Restat ergo quod persona dicit rem communem diuinis personis ad similitudinem illius communitatis qua singulare vagum: vt aliquis homo commune est singularibus significatis vt Petro et Paulo et sic de aliis. Sicut enim aliquis homo dicit suppositum humane nature indeterminate significatum: ita persona divina dicit suppositum diuine nature indeterminatum: hec autem communitas maior est quam communitas equoca: quia illa est solius vocis: hec autem est communitate vocis ponit consimilem habitudinem suppositi ad naturam: tamen hec communitas non plene attingit ad communitatem vniuocam: quia illud quod plene vniuoce pluribus est commune: conuenit illis secundum eandem rationem in numero si non multiplicatur in suppositis: et hoc dixi propter communitatem diuine essentie. Si autem multiplicatur in suppositis non dicitur de illis secundum eandem rationem in numero: nec secundum aliam et aliam rationem in numero: siue determinate siue indeterminate significatas: sed secundum rationem abstractam ab vntate numerali siue significata: siue non signata a multitudine numerali. Sicut enim homo inquantum predicatur de Sccrate et Platone abstrahitur ab vnitate et multitudine nuerali: sic ratio secundum quam dicitur de illis: hoc est animal rationale mortale abstrahitur ab vnitate numerali et multitudine siue significata siue indeterminate signata. Unde Aui. v. Meta. sue. c. i. dicit quod cum dicitur Socrates est homo Plato esthomo non peraedicatur vnus homo in numero nec plures numero: sed homo tantum abstractus per intellectum ab vnitate numerali et multitudine: cum vero dicitur Petrus est aliquis homo Paulus est aliquis homo prientur duo aliqui homines singulares indeterminate signati quia singularitas realiter includitur in ratione suppositi cum enim dico. Socrates est aliquis homo praetur singulare vagum de seipso vt signatum est. Aliquis ergo homo conuenit Petro et Paulo secundum aliam et aliam rationem in numero indeterminato modo significatam. A simili aliqualiter dico de persona diuina respectu patris et filii et spiritus sancti. Ex dictis patere potest responsio ad argumenta ad vtramque partem.

Ad princium dico quod quamuis illa communitas non sit equoca vel anaioga: non tamen propter hoc sequitur quod sit plene vniuoca: quamuis mmultum sit simiul illi.

¶ Ad 2m dico quod persona non est communis tribus personis secundum rationem abstractam ab vnitate et multitudine numerali: sed secundum rationem aliam et aliam in numero quamuis indeter minate signatam.

¶ Ad 3m dico quod aliquis homo respectu singituarium signatorum: non dicit quid commune vniuocum: quia non dicitur de illis secundum nam rationem in specie: hoc est secundum rationem abstractam a multitu dine et vnitate numerali: sed secundum aliam et aliam rationem in nue ro: quamuis indeterinate signatam. Et quia argumenta ad partem aliam videntur adduci ad concludendum quod persona de diuinis personis dicatur equiuoce soluenda sunt. Sd pricium cum dicitur quod incommuncabilitas trerpugnat communitati etc. dico quod scommunicabilitas secundum quodaccipitur in ratione persone non negat nisi communitatem eiusdem rei in nuero: et communitatem plene vniuocasa.

¶ 2m argumentum concludit quod persona non dicit quid vniuocum personis divinis: ita quod dicat eandem rem numero communem illis et hoc est verum.

¶ 3m argunum non plus concludit nisi quod persona non dicit quid commune vniuoce dinis personis: sed secundum plenam rationem vniuocationis.

Quaestio III. Tertio queritur vtrum conuenienter possimus dicere tres personas ex eadem essentia.

¶ Respondeo quod non. vnde Aug. 7. de trinitate. c. vl. Tres personas ex eade essentia non dicimus Cuius ratio est: quia hec praepotmo eximportat aliquam habitudinem causae efficientis vel materialis. Dicimus tamen tres personas eiusdem essentie: quia genitus potest importare hitudinem causae formalis: vel habitudine similem illi: divina autem essentia quamuis non sit causa efficiens nec materialis divinarum. personarum tamen sese habet ad divinas personas sicut essentia ad supposita.