Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 6
Quaestio 1
PRimo ostendo quod non et sequenter communicandum: quia ecclesia non statuit communicandum nisi semel in anno scilicet in paschate: extra: de peni: et re. Omnis vtriusque sexus: sed supponendum est quod ecclesia statuit illud quod melius est fieri: ergo non est communicandum nisi semel in anno.
¶ Item de conse. di. 2. Seculares. Seculares qui in natali domini: pascha: pentecoste non communicauerint catholici non credantur: nec inter catholicos habeantur: sed communicare ter in anno non est commuuicare frequenter: ergo non est. frequenter communicandum.
Contra ea di. Si quotienscumue. Si quotienscunque effunditur sanguis christi in remissionem peccatorum effunditur: debeo semper accipere qui semper pecco. er go frequenter debet homo communicare.
¶ Item eadem dist. Preterea consecratione omnes communicent que noluerint ecclesiasticis carere liminibus. Sic enim et apostoli statuerunt et sancta Romana ecclesia tenet: cum ergo qualibet die corpus christi sit consecrandum: qualibet die est communicandum.
Respondeo quod sicut in corpore sit quasi continua deperditio naturalis humiditatis per actionem naturalis caloris: qua de causa oportet pluries cibum sumere ad restaurationem deperditi: ne perditio continua mortem inducat: sic cum ex corruptione concupiscentie in nobis: et occupatione circa exteriora fiat deperditio deuotionis et charitatis seruoris debemus pluries suscipere hoc sacramentum: per cuius susceptionem causatur in anima spirituale nutrimentum: ne per nimiam deperditionem: si non adesset restauratio homo paulatim ad mortem spiritualem deduceretur. In suscipiendo tamen sacramentum debet esse desiderium amplioris coniunctionis cum christo: et reuerentia ad sacramentum. Unde si homoo experimentaliter cognoscit quod ex frequenti susceptione huius sacramenti feruor charitatis augetur in ipso: et reuerentia ad sacramentum non minuitur: frequenter debet communicare: non tamen in die plusquam semel. Ar. de consecr. di. prima Snfficit. Si autem sentiret per multam frequentationem minui reuerentiam ad hoc sacramentum: et feruorem non multum augeri: interdum deberet abstinere: vt cum maio ri reuerentia et deuotione postmodum accederet. Et ideo dide consecra. dist. 2. Quottidie. Quottidie eucharistie conmunicationem accipere neque laudo: neque vitupero. Et in. Faciat vnusquisque vt secundum fidem suam pie credit esse faciendum: hoc tamen sic intelligas vt obseruet statutum ecclesie de communicando semel in anno ad minus. Alio autem temporenon tenetur homo communicare de necessitate nisi ratione officium: quod dico propter sacerdotes qui communicare tenentur quotiencumque conficiunt corpus christi: de consecr. di. 2. Relatum vel ratione periculi mortis: et sicut sunt homines in grauibus infirmitatibus: in quibus est notabile periculum mortis: constituti: tales enim petere tenentur sacramentum eucharistie: si vsum habent libero ar.
Ad primum dicendum: quod istud statutum non prohibet quin alias pluries homo possit communicare: sed non obligat ad plus illos qui non commu nicant nisi ratione sui: excepto periculo mortis: quia tamen sacerdotes tenentur celebrare missas populo: et quotienscumque missas celebrationes communicare debent: vt habitum est: ideo sacerdotes pluries in anno communicare tenentur.
¶ Ad secundum dicendum: quod decretum illud non prohibet quin pluries possint homines communicare: sed non obligat ad pluries concandum: nec modo obligat ad totiens: quia abrogatum est per illam decretalem. Omnis vtriusque sexus.
Ad primum ad partem aliam dicendum: isllam auctoritatem debere intelligi vt semper accipere intelligatur pro accipere quolibet anno: vt intelligans quod ibi accipitur effusio sanguis christ pro significatione vel communione effusionis sanguinis christi: sicut dicit Apparatus ibidem.
¶ Ad secundum dicendum quod in primitiua ecclesia quando vigebat maior deuotio: quia parum ante precesserat christi passio: et erat ab infidelibus maior impugna tio: ordinatum fuit a fidelibus vt fideles qualibet die communicarent vt seruentiores essent in deuotione: et fortiores in tribulatione: et pro illo tempore intelligitur decretum allegatum: post modum minus seruente charitate ordinatum suit: vt saltem ter in anno comincarent: vt pte in decretoilio superius allegato. Seculares. Sed postmodum ordinatum est: vt saltem semel in anno scilicet in pascha.
Quaestio 2
¶ Respondeo quod vt habetur de consecra. di. 2. Trifor me: et recitat magister in littera huius di. c. 3. Pars in calicem missa: corpus christi quod iam resurrexit monstrat: quia vt dicit gl. ibidem. Iunctura corporis christi cum sanguine designat vnionem corporis cum anima: pars commnesta mon strat corpus christi ambulans adhuc super terram id est secundum glo. ibidem designat corpus christi in eo statu in quo suit ante passionem: vel designat ecclesiam adhuc militantem: pars in altari vsque ad finem misse remanens demonstrat corpus in sepulchro: siue corpus christi verum siue mixtum: quia vsque in finem seculi corpora sanctorum in sepulcbris erunt. Sed quia vt dicit gl. ibidem: hodie non seruatur iste modus scilicet de seruando partem vnam vsque ad finem misse: ideo aliter potest assignari partium predictarum significatio: secundum Inno. de officio mis. parte. 4. c. 24. et. 25 et secundum Hu. libro de sacr. per. 8. c. 10. Est enim corpus christi vniversalis ecclesia scilicet caput cum aliis membris: et sunt huius corporis tres partes. Una est ipsum caput scilicet christus: caput enim et caput est et pars corporis: altera pars sunt illi quorum corpora requiescunt in tumulis et anime regnant cum christo: tertia pars sunt sancti adhuc patientes. miserias temporalis vite. due prime partes representantur per. 2. partes hostie quae sunt extra calicem: calix enim representat. passionem. Illle autem due partes sunt extra passionem: et quia anime sancte sunt cum capite suo iuncte: ideo ille due partes sunt simul: et maior representat caput: et minoraliam partem: pars autem missa in calicem que representat passionem significat illam partem corporis ecclesie que adhuc patitur miserias temporalis vite.