Articulus 5

Quaestio I.

PRrimo ostendo quod in paruulis in liet natu re non purgabatur originale peccatum per fidem parentum: quia sicut dicit apostolus prime ad cor. 13 maior est charitas quam fides: sed per charitatem vnius non purgabatur peccatum alterius: ergo nec per fidem.

¶ Item filius non damnabatur propter parentum infidelitatem: ergo videtur quod nec saluabatur per eorum fidem.

Contra. Grego libro 4. mora. cito potst principium: et habetur de consecra. distin. 4 quod apud nos: et recitat magister in littera huius di. cap. v. Quod apud nos valet aqua baptismi: hoc egit apud veteres pro peruulis sola fides.

Respondeo. peccatum originale est in paruulo: non ex actione propria sed ex alie na: rationabile ergo fuit vt ei posset subuenire sides aliena contra originale peccatum: qui non habet vsum libero ar. cum non sibi possit fides propria subuenire: et ideo concedendum est quod in paruulis in scilicet nature delebatur originale peccatum non tantum per fidem parentum carnalium: sed etiam quoruncunque aliorum dirigentium fidem christi implicitam: vel explicitam ad paruuli salutem: et quamuis peccatum originale non sit actum nec contractum per actum proprii subiecti: tamen contrahitur per actum generatiue nature infecte per malum actum primi parentis. Et quia dirigens suam fidem ad salutem paruuli eis subueniebat per modum meriti de congruo: et meritum proprie loquendo in actu consistit: ideo non sufficiebat ad remittendum originale peccatum fidei habitus: sed regurebatur ad hoc fidei actus: et quia directio actus fidei ad paruulum est per intentionem: ideo requirebatur intentio applicans illum actum ad paruuli mundationem.

Ad primum in oppositum dicendum quod quamuis charitas sit fide nobilior: tamen quia fides est fundamentum: et homo primo per eam eleuatur supra suam facultatem naturalem: ideo sibi magis concessa est illa prerogatiua quam charitati: et etiam vt facilius inueniretur remedium pro paruulo: quia plures fidem habent quam charitatem.

¶ Ad 2m dicendum quod non valet: pronior enim est deus ad miserandum quam ad condemnandum: et etiam quia motus fidei subueniebat paruulo non per sui comparationem ad credentem: sed ad obiectum quod est salutis principalis causa: obiectum autem infidelitatis efficere non potest nec damnationem nec salutem: quando infidelitas est respectu obeti creati: vt cum aliquis idolatra credit in idolum: quando autem est respectu dei: vt cum aliquis credit in deo vnitatem non trinitatem: sicut per hoc boni tas obiecti non leditur: ita non vult deus quod per talem motum alicui alii preiudicetur quam proprio subiecto.

Quaestio II.

SEcundo quaeritur vtrum in paruulis in le. nature sufficiebat ad purgandum originale peccatum fides informis parentum. Et videtur quod non. plus enim valet fides proprio subiecto quam alieno. Sed motus fidei informis non potest iustisicare proprium subiectum: ergo multo minus sides informis parentum poterit iustisicare paruulum.

¶ Item fides parentum iustificabat peruulum per modum meriti: sed fides informis seper fuit inefficax ad merendum: ergo fides informis: parentum nunquam potuit iustificare paruulum.

Contra certa contra peccatum debent esse remedia: sed nullus est certus vtrum formatam fidem habeat: quia vt dicitur ecclesiast. 9. Nemo scit vtrum odio vel amore dignus sit: ergo ad delendum originale peccatum in peruulis non requirebatur in parentibus fides formata.

Respondeo quod fides comparatur ad obiectum et ad subiectum: ex prima comparatione non est in fide informitas: sed ex secunda: non enim est sua informitas ex parte obiecti: sed ex parte subiteanti: fides autem parentum paruulis subueniebat per comperationem ad obiectum: quod est salutis causa: non ex sui comperatione ad subiectum: et ideo ad purgandum in paruulis originale peccatum fides informis parentum sufficiebat maxime cum illum effectum non haberet per modum meriti de comdigno sed de congruo.

Ad primum in oppositum: cum dicitur quod plus valet fides subiecto proprio quam alieno etc. dico: quod verum est ceteris paribus: sed plus requiritur ad purgandum peccatum actuale mortale cum factum sit voluntate propria: quam ad purgandum originale: quod contractum est ex actione aliena: in subiecto autem fidei informis semper est mortale peccatum actuale: non quod semper sit actus peccandi: sed quia causatum est per proprie voluntatis actum.

¶ Ad 2m dicendum quod quamuis fides informis sit inefficax ad merendum de condigno: non tamen est inefficax ad merendum de congruo: maxime remissionem originalis peccati: que facilius obtinetur quam remissio actualis.

¶ Questio. III. TErtio queritur vtrum in l. nature sufficiebat ad purgandum in peruulis originale peccatum fides sine aliquo signo exterioriEt videtur quod non: si solus interior motus fidei suffecisset: cum ita potuisset esse respectu peruuli nondum nati sicut respectu nati: potuissent per fidem parentum peruuli in vtero matris purgari a peccato originali: quod falsum est.

¶ Item si sola fides sine exteriori signo suffecisset: paruuli nati de parentibus fidelibus numquam remedio contra originale carere potuissent: cum ergo multi modo de parentibus fidelibus nati moriam tur antequam illud bebeant remedium: melioris conditionis fuissent. paruuli in scilicet nature quam in il. euangelica: quod falsum est.

Contra Grego. 4. mora. et habeter in littera huius distin. caipi. 5. dicit: quod pro peruulis sufficiebat sola fides.

Ad istam questionem dicunt aliqui quod cum motu fidei interiori requerebatur exterius signum ad confitendum fidem exterius: cum enim in scilicet euangelica semper requiratur aliquod exterius signum de .l. comuni ad deletionem originalis in paruulo: et requirebatur etiam in scilicet scripta: videtur quod similiter requireretur in licest nature.

¶ Sed hec opinio expresse est contra auctoritatem Grego. allegatam in opponendo.

¶ Alia est opinio commu nior et dictis Grego. consona scilicet quod sufficiebat interio:¬ motus fidei per intentionem directus ad salutem paruuli sine aliquo exteriori signo: cum non inueniatur ad purgationem originalis peccati preceptum fuisse aliquod signum exterius adhiberi.

¶ Et secundum hanc opinii oportet concedere quod ille motus fidei interior subueniebat peruulis non permodum sacramenti: sed per modum meriti congrui: cuius insufficientiam semper deus ex sua benignitate supplebat.

Ad primum in oppositum dicunt aliquid quod peruulus dum est in vtero matris adhuc est quasi vna caro cum matre propter continuationem eius ad eam: et ideo quia adhuc separatus non est ab infectionis sue radice: quam in ventre matris contraxit: ideo nunquam de. .l. communi potuit paruulus in vtero matris regenerari.

¶ Sed ratio parum videtur valere vt ostendetur inferius. di. 4. q. 3. articuli secundi. in solutione argumenti primi. Et ideo alii dicunt quod aut per fidem parentum poterant regenerari in vteris maternis: aut sinon: dicunt quod huius ratio est: quia deus non ordinauit vt per parentum fidem in vteris maternis regnerarentur: quo fuit congruum propter imperfectionem status l. nature: quem non decebat tante efficacie et perfectionis remedium.

¶ Ad 2m dicendum quod non fuissent tunc paruuli melioris conditionis quam modo: quia quamuis modo non ita in promptu sit remedium sicut tuncttamen remedium perfectius est. Unde et paruuli modo cum a peccato originali purgantur maiorem gratiam recipiunt quam reciperent in l. nature: et propterea non sufficiebant nasci de fidelibus parentibus ad deletionem originalis peccati: sed oportebat quod aliquis per intentionem dirigeret actum fidei ad salutem paruuli eo modo quo superius dictum est.

Quaod IIII. QUarto queritur que et quot fuerunt sacramenta in scilicet nature: et a quo: et quiia ando: et quomodo fuerunt instituta: et si erant adultis ad salutem necessaria.

Respondeo quod sisacramenta dicantur sensibilia signa: a deo tempere. l. nature: et non ante ipstituta ad significandum rem sacram per homines ministranda: et ab eis frequentanda: sic dico quod in silicet nature non fuerunt nisi tria sacramenta scilicet decime: sacrificia: et oblationes: que tangit Hugo primo libro de sacra. parte. xi. capi. 3. Matrimonium enim quamuis fuerit in li. nature: non tamen tunc primo fuit institutum: nisi inquantum est in remedium concupiscentie: in statu enim innocentie fuerat primo institutum inquantum erat in officium vt habetur Gen. 2. Quamuis in l. nature fuerunt virtutes penitentie: non tamen proprie loquendo fuit penitentie sacramentum: vt patebit cum agetur inferius de poenitentia. Quanuis etiam in scilicet nature fuerit sacerdotium: non tam: en proprie fuit ibi ordinis sacramentum: licet enim fuerit potestas ordinata a deo ad offerendum aliquid in significatione rei sacre: non tamen erat distincta a seculari potestate: vnde vt habetur Genen 14. Melchisedech rex salem sacerdos erat dei summi vbi dicit Gloselnu quod aiunt hebrei omnes primogenitos a noe vsque ad aaron pontifices fuisse: dicit etiam Glosionus super illud Gen. 27. Uestibus esau valde bonis quod tradunt he¬ brei primogenitos functos officio sacerdotum: et habuniste vestimentum sacerdotale: quo induti victimas offerebant antequam aaron eligeretur in sacardotem. Non inuenitur etiam quod de domini mandato ad hoc consecrarentur per aliquod sensibile signum. Quamuis etiam circuncisio instituta suerit ante legem scriptam: tamen magis pertinebat ad sacramenta scilicet scripte quam l. nature: inquantum fuit quedam dispositio ad suscipiendum scilicet scriptam: et ad distinctionem populi: cui lex erat danda: vnde Hugo libro de sacra. parte 14 capi. 3. Per sacramenta circuncisionis facta est quedam preparatio ad suscipiendum legem. Et infra eodem capi. Antiquus ille populus primum per circuncisionem significatus est: postea per .lest informatus. Unctio etiam lapidis quem vnxit Iacob: de quo habetur Genm 28 quamuis fuerit in tempore. l. nature: et fuerit figura consecrationis altaris vel ecclesie: non tamen fuit sacramentum modo superius dicto: et licet probabile sit quod Iacob illud fecerit inspiratione diuina: non tamen deus hoc instituit pro illo temperehominibus obseruandum et frequentandum. Quamuis etiam diluuium baptismum prefigurauerit secundum sententiam beati pe. prima canonica scilicet capi. 3. Et Dama. libro 4. capi. 1. non debet numerari inter sacramenta l. nature accipiendo sacramentum modo superius dicto: quia quamuis significauerit remsacram: non tamen fuit a deo institutum tanquam per homines ministrandum: et ab eis frequentandum. Imolatio etiam arietis pro isaac: de qua Gensm 22 quamuis imolationem christi significauerit: tamen loquendo de sacramento modo predicto: sacramentum non fuit: quia et si deo inspirante factum fuit ad significandum rem sacram: tamen tunc deus non instituit quod extunc homines sic facerent et frequentarent. Oblatio etiam primitiarum sub oblationibus comprehensa est.

¶ Siautem extendatur nomen sacramenti ad omnem signum rei sacre generaliter: sic in l. nature plura fuerunt sacramenta quam illa tria superius denominata: quorum per decimationem significabatur peccatorum remissio: per sacrificia carnis mortificatio: per oblationem boni operis exhibitio: per sacrificiaetiam que consistebant in imolatione animalium: prefigurabatur christi futura passio: et significabatur quod ille cui offerebatur dominus erat vite et mortis. Predicta autem sacramenta a deo fuerunt instituta. Unde Hugo primo libro de sacra. parte 11 capi. 3. Probabile est hominem ad hec exercenda a principio a deo instructum et eruditum fuisse. Inquo patet etiam quando fuerunt instituta: quia quasi statim post lapsum: quod notat Hugo in verbis propositis cum dicit a principio. Modus etiam quo deus illa instituit fuit inspirando hominibus quod in sacramentis talibus se exercerent. Unde Hugo vbi prius. Coniicimus quod de us hominem a principio ad hec exercenda consilio erudiuit. Adultis autem predicta sacramenta necessaria fuerunt aliquo modo: et aliquo modo non: sicut enim modo non est nobis necessaria ad salutem nostre fidei professio in aliquo signo sensibili pro quolibet tempore: et in quolibet ca su: necessarium tamen est loco et tempore: sic dico aliquo modo a simili: quod non etat de necessitate ad salutem in l. vero quod homines exercitarent se in aliquibus sacramentis: quauis esset eis exercitatio vtilis et meritoria: vnde Hugo primo libro de sacra. parte 12 capi. 3. Neque enim estimandum est illa prima naturalis il. sacramenta siue decimas: siue sacrificia: siue oblationes ita homini ex necessitate indicta: vt qui ea non executus fuisset reatum preuaricationis incurreret: quemadmodum ille qui sideliter coleret meritum deuotionis sue inueniret: vnde cum aliquod predictorum sacramentorum in remissione originalis peccati siue pro peruulo: siue pro adulto adhibebatur: non illius sacramenti virtute: sed fidei a peccato mundabantur: tamen loco et tempore erat eis necessarium ad salutem suam fidem in aliquibus signis sensibilibus exterius profiteri: et sic potest intelligi verbum Grego. quod adducit magister littera. Pedincta antem confessio fiebat per oblationes sacrificia et decimationes: quia per oblationes significabatur deus omnium creator per sacrificia re demptor: per decimationes remunerator. In hoc enim quod bomo sibi retinebat nouem partes et decimam: que perfectionem significat: offerebat deo: significabat in se impfectionem esse et in deo perfectionem: et perfectionem a deo expectari debere.