Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 3
Quaestio 1
Quaestio I. PRimo ostendo quod imago dicatur essentialiter in deo. Dicit enim Aug. in libo de fide ad Petrum non multum post principium: et recitat magister in littera quod vna est sancte trinitatis essentialiter divinitas et imago ad quam factus est homo: ergo imago in divinis dicitur essentialiter.
¶ Idem Hyla. v. libo de trinitate ante medium: et recitat magister in littera: dicit quod hoc sit ad communem imaginem: sed illud quod est commune tribus dicitur essentialiter: ergo imago in divinis dicitur essentialiter.
¶ Item gene id s dicit deus Faciamus hominem ad imaginem nostram: ergo videtur quod illa imago ad quam fiendus homo erat communis est tribus personis: ergo dicitur essentialiter.
Contra Aug. 7. de trinitate capi. i. Quid absurdius quam imaginem ad se dici: ergo imago in diuinis nunquam dicitur essentialiter.
¶ Item imago de ratione sua importat imitationem alterius: imitatio ordinem: ordo in diuinis originem: origo relationem: ergo imago in diuinis non dicitur nisi secundum relationem.
Respondeo quod imago dupliciter accipitur scilicet communiter et proprie. primo modo dicit illud ad cuius imitationem alterum producitur: et sic imago indiuinis vel accipitur solum essentialiter scilicet pro diuina essentia: vel essentialiter et personaliter simul scilicet pro vnitate essentie et trinitate personarum: ad quarum imitationem facta est rationa lis creatura. Si autem accipiatur proprie sic dicit rem ad alterius imitationem productam: et sic illa imitatio est in diuersitate nature: sic creatura rationalis et intellectualis est imago trinitatis. Si autem illa imitatio est in identitatem nature sic conuenit tantum vni persone in diuinis. Et sic dicitur personaliter et non essentialiter. Imitatio enim includit emanationem in imitante.
¶ Prima enim argumenta procedunt de imagine: sed quod idem est quod illud ad cuius imitationem alterum producitur.
¶ Argumenta autem ad partem aliam procedunt de imagine secundum quod dicit rem ad alterius imitationem productam: nec mireris: si imago ista duplici ratione accipitur. Uides enim quod exemplum quod proprie loquendo accipitur pro exemplari: et interdum accipitur pro exemplato: sic econtrario imago proprie loquendo nominat rem ad alterius imitationem productam. Interdum tamen accipitur pro re: ad cuius imitationem res alia producta est.
Quaestio 2
Questio. II. SEcundo quaeritur vtrum imago secundum quod psonaliter accipitur: conueniat soli filio: et videtur quod non. Dicit enim Dam. i. libeo c. pe. quod ima¬ go patris est filius: et filii spiritus: ergo esse imaginem personali ter dictam conuenit spiritui sancto.
¶ Item spiritus sanctus ita expresse imitatur patrem sicut filius: ergo sicut filium est imago patris: ita spiritus sanctus.
¶ Item Aug. lib. 83. q. quaestione. 74. exponens illud ad coluis iest qui est imago dei inuisibilis: dicit quod in speculo est imago: quia de alio expressa: ergo cum persona spiritus sancti sit expressa de patre et filio: videtur quod persona spiritus sancti est imago.
¶ Item Augusti. 6o de triniae. capi. 2o vult quod non potest dici in diuinis imago de imagine: eo quod imago non dicitur de duobus: cum ergo dicatur de filio planum est quod sibi soli conuenit.
Respondeo quod in diuinis sols filius est imago secundum quod ima go personaliter accipitur: patri enim non conuenit quia non producitur: nec spiritusancto: quia spiritus sanctus procedit per modum amoris dei: cuius processionis ratione non est similitu do nature ad illum a quo procedit: et ideo quamuis similitudo ad illum a quo procedit conueniat amori qui est spiritus sanctus inquantum est amor dinus: quia tamen modus procedendi per modum amoris generaliter non requirit similitudine nature in producto ad illum a quo procedit: ideo spiritus sanctus proprie non dicitur imago: sed quia filius procedit per modum perfectum nature: de cutus processionis ratione est similitudo nature ad illum a quo procedit: quia generatio perfecta semper requirit similitudinem nature in genito ad generantem: deo sibi proprie conuenit esse imaginem quia ex suo modo procedendi inquantum talis est sibi conuenit quod sit ad expressam patris imitationem.
¶ Ad hoc etiam ponunt aliqui aliam rationem cum predicta. Dicunt enim aliqui quod quia filius repraesentat patrem in producendo divinam personam: non autem spiritus sanctus: ideo spiritui sancto non conuenit esse imaginem.
¶ Sed vt videtur aliquibus hec secunda ratio parum valeat per se: quia sicut secundum relationes non attenditur in diuinis equalitas: ita nec similitudo qui requiritur ad rationem imaginis: attenditur secundum similitudinem in relatione vt videtur.
Ad primum in oppositum cum dicitur quod imago fili est spiuns sanctus etc. dico quod doctores greci dicunt communiter spiritum sanctum esse imaginem patris et filii: accipientes imaginem largo modo scilicet pro omni re producta ab alio in similitudinem substantie.
¶ Sed opinio latinorum estconuenientior. Non enim inuenitur in sacra scriptura spiritus sanctus dictus imago patris et filii: in sacra tamen scriptura inuenitur expressum: quod filius est imago. Dicitur enim ad Colo. i. de filio: quod est imago dei inuisibilis.
¶ Ad 2m cum dicitur quod spiritus sanctus expresse imitatur patrem sicut filius etc. dico quod verum est: sed hoc non conuenit sibi ex suo modo procedendi per modum amoris inquantum huiusmodi: sed inquantum procedit per modum amoris divini. Quamuis enim in divinis modus procedendiper mopum nature et per moum voluntatis: requiratur equalem similitudinem in producto ad producentem: tamen modus procedendi per modum nature generaliter magis requirit similitudinem in genito ad generantem quam modus procedendi per modum voluntatis in spirato ad spirantem.
¶ Ad 3m cum dicitur quod in speculo est imago: quia de alio expressa est etc. dico quod verum est: quia illa expressio est per modum nature. Similitudo enim illa vniuersaliter procedit ab eo a quo est Quamuis autem persona spiritus sancti sit expressa de patre et filio: non tamen per modum nature: sed per modum voluntatis.