Articulus 1

¶ Questio I. PRimo ostendo quod persona et essentia realiternon sunt idem Boetius in lib. de duabus naturis et vna persona christi aliam assignat diffinitionem nature: aliam assignat diffinitionem persone: sed quorum diffinitio est diuersa: ipsa sunt diuersa.

¶ Item hec est falsa: Socrates est natura humana: quod nec eet verum si realiter esset idem.

¶ Item philosophus. 7. topi. Quecumque vni et eidem sunt eadem inter se sunt eadem: sed persone in ter se non sunt eedem: ergo cum essentia non sunt idem.

¶ Item philosophus. 7o topi. Quantuncunque differentiam assignantes ostendemus quoniam non idem: sed aliqua est differentia inter essentiam et personam: quia essentia communicatur persona non: ergo essentia et persona: non sunt idem.

Contra Doe. i. libro de trinitate c. 3 hoc vere vnum est in quo nullus numerus: nullum in eo aliud praeter quam id quod est. Cum ergo deus vere sit vnus vt superius probatum est nullum in eo est aliud preterquam id quod est persona: ergo non est res alia a diuina essentia.

¶ Item Alanus ix. propositione de maximis theo. Quicquid est in deo deus est: ergo cum persone sint in diuina essentia: sequitur quod persone rea liter idem sint quod diuina essentia.

Respondeo dico quod quele personam comperata ad diuinam essentiam realiter idem est cum ea: aliter enim esset in diuinis realis compotmo: quod impossibile est: differt tamen persona ab essentia secundum rationem: non sicut dicimus attributa secundum rationem differre: sed propter differentem modum se habendi: quia in modo se habendi ad alterum differunt secundum affirmationem: et negationem: quia persona se habet ad alium: essentia vero non: et essentia se habet absolute: persona vero non. Et ex hoc est quod plures sunt persone essentia manente vna. et quod aliquid predicatur de essentia: sicut communicari: quod non predicatur de persona: et quod aliqua res predicatur de persona: que non predicatur de essentia: sicut distingui: et referri. Quomdo autem cum predictis possint stare quod relatio vere maneat in divinis declaratum est supra Di. xxvi. in illa quaestione vtrum proprietates personarum sint relationes.

Ad primum in oppositum cum dicitur: quod alia est difrinitio persone: alia essentie etc. dico quod verum est secundum rationem eo modo quo potest esse diffinitio in dinis

¶ Ad 2m dico quod non est simile de natura humana per comparationem ad Socratem: et de natura divina per comperationem ad diuinas personas: quia natura humana et etiam Socrates et Plato et sic de aliis compositi sunt nulla autem est compositio in diuina natura neque in diuina persona.

¶ Ad tertium cum dicitur quod quecunque vni et eidem sunt eadem inter se: sunt eadem etc. dico quod verum est quando sunt eadem illi et secundum rem et secundum modum se habendi: sic aut non est eadem persona essentie.

¶ Ad 4m cum dicitur quod quantulancunque differentiam assignantes ostendemus quoniam non idem etc. dico quod verum est vel secundum rem: vel secundum rationem persona autem non est eadem essentie secundum rationem non accipiendo differre secundum rationem: sicut dictum est eo modo quo attributa secundum rationem differunt: sed loquendo de diuersitate secundum rationem fundatam super diuersum modum se habendi.

¶ Questio. II. Ecundo queritur vtrum persona aliqua rem addat super essentiam: et videtur quod sic: quia quanto res est communicabilior: tanto simplicior Unde res que est genus generalissimum communicabilior est quam res que est genus subalternum: ergo cum essentia sit communi cabilis: persona vero non: simplicior est essentia quam persona: ergo persona aliquid addit super essentiam.

¶ Item aliqua conueueniunt in essentia que non conueniunt in persona: quod non esset verum: si persona nihil adderet super essentiam.

¶ Item concretum addit super abstractum: sed essentia significat per modum abstracti: persona per modum concreti ergo persona aliquid addit super essentiam.

¶ Item si persona nihil adderet super essentiam vere diceretur quod Socrates est humanitas quod falsum est: si ergo persona addit super essentiam in humanis videtur quod etiam addit in divinis: vel quare non.

Contra si persona aliquid addit superesentiam cum esentia sit de ratione persone in persona esset realis compositio: quod falsum est.

¶ Item non addit aliquid maius diuina essentia: nec aliquid minus: quia persona non est inferior essentia: nec aliquid equale quia sic aliquid esset equale divine essentie quod non esset ipsa et haec impossibile est.

Respondeo quod personam aliquam rem addere super essentiam potest intelligi dupliciter vno modo ita quod cum essentia dicat aliquam rem rea liter ab essentia differentem: et sic falsum est. Aliomodo quod in essentia dicat aliquam rem non realiter ab essentia differentem: sed secundum rationem fundatam super diuersum modum se habendi. Et sic verum est: persona enim cum essentia dicit proprietatem vt subsistentem: que proprietas relatio est. Unde credome superius dixisse quod relationes in divinis sunt subsistentes: et ad essentiam comperate realiter idem sunt cum ea: et tamen vere manent ralationes: sicut superius. 26. Di. declaratum est in illa questione vtrum in diuinis proprietates sint relationes.

Ad primum in oppositum cum dicitur quod quanto res est communicabilior tanto simplicior etc. dico quod hoc intelligi debet de communicabilitate rei que rea liter diuiditur in personis: quibus communicatur talis autem non est conmunicabilitas diuine essentie.

¶ Ad 2m cum dicitur quod aliqua conueniunt in essentia que non conueniunt in persona etc. dico quod verum est: Sed ex hoc non sequitur quod de intellectu persone sit res alia ab essentia: sed quod de intellectu persone est res differens ab essentia non realiter: sed secundum rationem fundatam super diuersum modum se habendi.

¶ Ad 3m cum dicitur quod concretum addit super abstractum etc. dico quod intelligi debet vbi est concretio secundum rem: hec autem concretio non est in diuina persona.

¶ Ad 4m dico quod non opetet quod si perso¬ na addat super essentiam in humanis rem diuersam ab essentia quod propter hoc ista sit in diuinis. Dicunt tamen aliqui quod in creaturis persona super essentiam nihil addit reale absolutum sed tantummodo aliquid differens ab essentia secundum rationem tantum: vel secundum respectum: et vtrum hoc sit verum vel non propono declarare in lib. secundo in questione de ratione indiduationis.

¶ Argumenta ad oppositum bene ostendunt quod divine persone vltra diuinam essentiam non dicunt aliquid realiter differens ab ea. Sed ex hoc non sequitur quin de intellectu persone sit res aliqua differens ab essenta tantum secundum rationem fundatam super diuersum modum se habendi.