Articulus 3

Questio I

PRimo ostendo quod de non posset transmutare substantiam panis in quantitatem corporis sui. Deus non posset facere quantitatem maio rem contineri totam per se et primo et immediate sub minori. Sed si deus posset conuertere substantiam panis in quantitatem corporis sui posset facere quod quantitas corporis sui: que minor est quam quantitas hostie: contineretur totam per se et primo et immediate sub quantitate hostie: sicut substantia corporis contineturs sub ea per conuersio nem substantie panis in ipsum: ergo deus substantiam panis non posset conuertere in quantitatem corporis sui.

¶ Item Boetius in lib. de duabus naturis: et vna persona christi longe ante medium: substantia corporea in in corpoream conuerti non potest: nec econuerso: sed non magis distant substantia corporea et incorporea quam substantia et accidens: ergo substantia panis in quantitatem corporis christi: cum sit accidens: conuerti non potest.

Contra. vt ostensum est in libro primo deus potest facere quecunque non includunt contradictionem: sed substantia panis conuerti in quantitatem corporis christi per diuinam potentiam non videtur includere contradictio¬ nem: ergo deus illam conuersionem facere posset.

Respondeo quod deus posset conuertere substantiam panis in quantitatem corporis sui si vellet quod enim substantia panis transmutetur per diuinam potentiam in substantiam corporis christi: hoc non est propter conuenientiam substantie panis ad substantiam corporis christi: quia in illa nihilremanet commune: neque sit transitus per aliquid commune. In illa autem conuersione que est ratione conuenientie aliquid commune remanet: vel saltem sit transitus per aliuon commune. Sed hoc est per quandam possibilitatem seu passiuam potentiam que a creatore est in creatura: per quam ipsa ita est obediens creatori: vt de ipsa per creatoris potentiam fieri possit quicquid placuerit sue voluntati: nec oportet apponere hanc conditionem: si contradictionem non includit: quia voluntati creatoris placere non potest facere aliquid quod contradictionem includat: eo quod nullo modo rationem possibilis habet: vt in libro primo ostensum est: hec autem possibilitas non tantum est substantia panis ad hoc vt possibilitas secundum se totam conuertatur in substantiam corporis christi per diuinam potentiam: sed etiam vt conuertatur in corporis eius quantitatem. Concedendum ergo quod sicut substantia transmutatur in sub stantiam: ita posset christus si vellet tramsmutare substantiam panis secundum se totam in quantitatem corporis sui: et quamtitat enim in quantitatem.

Ad primum in oppositum dicendum quod sideus transmutaret substantiam panis in quantitatem corporis fui: ex hoc non sequeretur quod tota quantitas corporis christi contineretur per se et primo et immediate sub illa specie panis: quia aut deus faceret illa transmutatione non obstante quod substantia corporis sui per se et primo et immediate contineretur sub illa specie: et quantitas substantia mediante sicut est modo: aut ipsum corpus illam speciem excederet non enim sic est possibile quantitatem maiorem totam contineri sub minoriper se primo et immediate: sicut substantiam maioris quantita tis totam contineri per se primo et immediate sub quantitate minori.

¶ Ad secundum dicendum: quod aut illud verbum intelligendum est de naturali conuersione: aut si extenditur ad supernaturalem intelligendum est de conuersione in qua manet aliquid commune: seu in qua est transitus per aliquid commune: non de illa in qua totum conuertitur in totum nullo communi manente.

Questio II

SEcundo queritur vtrum deus posset trantmutare substantiam panis eandem in numero in corpora plura. Et videtur quod non: quamuis due substantie: siue corporee siue incorporee secundum diuersum modum existendi possint simul esse vt spiritus separatus et anima in corpore: et corpus glorificatum cum non glorificato: tamen due substantie secundum eundem modum existendi simul esse non possunt. Unde duo corpora glorisica ta simul esse non possunt: nec duo corpora non glorificata. Sed si substantia panis eadem in numero posset conuerti in plura corpora: plura corpora simul esse possent sub illa specie secundum eundem existendi modum: ergo talem deus conuersionem facere non potest.

¶ Item secundum philosophum. 4 phy. qua ratione duo corpora possent esse simul: eadem ratione infinita. Sed deus non posset facere quod infinitacopora simul essent sub vna specie panis per conuersionem substantie panis in ipsam: ergo nec posset facere quod substantia panis conuerteretur in duo corpora: que per illam conuersionem simul essent sub panis conuersi quantitate.

Contra. res contenta in loco quem totum non replet: nec aliquam eius partem non prohibet aliam rem simul esse cum ea in eodem loco. Unde quia angelus existens in aliqua domo non replet eam totam nec aliquam eius partem: ideo non prohibet alium angelum simul esse cum eo in eadem domo. Sed corpus christi contentum sub specie panis non replet eam totam nec aliquam eius partem: ergo non prohibet aliud corpus esse cum ipso sub eadem: qua ratione ergo potest conuerti in vuum: potest conuerti in plura.

Ad istam questionem forte aliqui dicerent quod deus non posset tramsmutare substantiam panis eandem in numero in corpora plura: quia hoc non posset facere vnica conuersione: eo quod conuersiones plurificantur penes teriorum plurificationem. Nec pluribus conuersionibus successiue: quia substantia panis conuersa in corpus christi postea conuerti non posset in corpus aliud: quia per primam conuersionem desinit esse: et illud quod non est in aliud conuerti non potest. Nec pluribus conuersionibus simul: quia im possibile est eandem rem in numero simul mutari: et secundum idem diuersis mutationibus eiusdem speciei ad diuersos terminos disperatos.

¶ Aliis autem videtur quod deus posset eandem substantiam panis innumero simul conuertere in plura corpora: quelibet enim pars corporis christi tota est sub quolibet parte hostie: vt inferius ostendetur: quod verum non esset nisi pars eadem substantie panis conuerteretur in quamlibet partem corporis christi. Sed qua ratione substantia panis secundum eandem sui partem simul potest conuerti caput corporis christi et in pedes: et in alia membra: videtur quod posset conuerti per diuinam potenttiam: si deo placeret: in plura corpora simul: Qui vult tenere hanc secundam opinionem potest dicere ad primum in oppositum: quod per diuinam potentiam duo corpora secundum eundem modum existendi simul esse possent. Unde deus posset facere miraculose vt vnum corpus glorificatum simul esset cum alio glorisicato: et vnum non glorificatum cum alio non glorificato.

¶ Ad secundum dicendum quod quamuis deus non possit facere quod infinita corpora in actu simul essent sub eadem specie panis per conuersionem panis in ipsa: tamen posset facere quod substantia panis conuerteretur in plura corpora: quia infinitum non potest esse in actu in creatura. Unde cum philosophus dicit quod qua ratione duo corpora possent esse simul: eadem ratione infinita: non accipit infinita pro infinitoin actu: sed voluit dicere quod numquam tot essent simul in actu: quin adhuc possent esse plura. Ad rationem que adducebatur pro alia opinione in corpore questionis potest dici quod deus eandem substantiam in numero potest conuertere simul in corpora plura: sicut potest facere vnum corpus simul esse in diuersis locis: quamuis enim eandem rem trans mutari in hoc corpus: et non transmutari in hoc corpus sint contradictoria: tamen eandem rem transmutari per diuinam potentiam in hoc corpus: et simul in aliud corpus non contradicunt: sicut quamuis idem corpus esse hic et non esse hic contradicunt: tamen idem corpus esse hic: et simul per diuinam potentiam esse alibi non contradicunt. Qui vult tenere primam opinionem potest dicere ad argumentum ad partem secundam: quod quamuis angelus non repleat locum: tamen in eodem loco primo duo angeli simul esse non possunt: et preterea sidetur quod duo corpora simul possint esse sub quantitate vnius hostie eo modo quo ibi est corpus christi: tamen sub stantia panis secundum eandem sui partem in plura corpora simul conuerti non posset. Ad rationem adductum pro secunda opinione in corpore questionis potest dici quod non est simile de conuersione substantie panis secundum eandem sui partem in plura membra vnius corporis: et in plura corpora: quia in plura membra conuer¬ titur ratione vnius corporis cuius sunt partes: sed non potest dari aliquid vnum ratione cuius simul conuerteretur in plura corpora.