Articulus 4

Quaestio

PRimo ostendo quod sigillum confessionis non sit de iure nature: quia denullius licentia licitum est facere contra ius nature: sed sacerdos de licentia confitentis potest peccatum suum aliis manifestare: ergo sigillum confessionis non est de iure nature.

¶ Item quod tenetur homo celare de iure nature: nullo alio modo potest licite reuelare: sed si homo sciat per aliam viam illud quod scit per confessionem: potest illud licite reuelare: ergo celare peccatum confitentis: non est de iure nature¬

¶ Item confiteri sacerdoti non est de iure nature: vt superius ha¬ bitum est: ergo a simili neque sacerdos obligatur de iure nature ad celandum peccata confitentis.

Contra. de iure nature est hominem in dubiis agibilibus consilium requirere a prudentiore: et vulneratum contra vulnera sua medelam quaerere: sed hominibus hoc faciendi sub traheretur fiducia: si illi a quibus requiritur consilium et medela non tenerentur absque dei praecepto extrinieco sibi reuelata celare: ergo talis celatio est de iure nature.

¶ Item vitare fraudem: et seruare fidelitatem sunt de iure nature: sed sicut dicit sap. in prouer. c. 11. Qui ambulat fraudulenter reuelat arcana: qui autem fidelis est celat amici commissum: ergo celare non tantum peccata confitentis: sed quecumque in secreto de suo consensu sibi sunt dicta est de iure nature.

Respondeo quod sigillum confessionis est de iure nature: quod ad proesenus declarari potest duplici ratione. Eadem persona secundum naturam vere affirmare potest aliqud in persona alterius loquens: quod vere negat loquens in persona propria. Unde angelus loquens Moysi in persona dei vere dixit. Ego sum dominus deus tuus quae eduxi te de terra Egypti. Exo. 20. quod vere negasset in persona propria loquens: ergo a simili homo representans dei personam in foro confessionis vere aliquid potest affirmare: quod extra forum confessionis: quando loquitur vt personam propriam gerens: vere negat: verum ergo dicit negando se andiuisse: vel scire: quae ad notitiam eius non deuenerunt nisi inquantum repraesentabat personam dei: ergo extra forum confessionis dicendo se illa audiuisse vel scire mentitur: sed vitare mendacium est de iure nature: ergo et confessionis sigillum.

¶ Preterea de iure nature est hominem seruare illud licitum quod promittit tacite vel expresse: sed eo ipso quod penitens solus sacerdoti soli reuelat sua peccata sacerdote consentiente: vt audiat: tacite promittit se illa celaturum: ergo ad illa celanda obligatur de iure nature.

Ad primum in oppositum dicendum: quod sacerdos delicentia confitentis potest licite peccatum sibi confessum alii reuelare: qui sibi necesarius est vel vtilis ad perficiendum que requiruntur ad illud forum: quia quamdiu hoc pender adhuc gerit personam vicarii dei: sed de licentia confitentis reuelare alii persone non licet: nisi ille qui confessus est hoc interum diceret confessori extra confessionem: sed quantuncumque penitens hanc licentiam det confessori: confessor tamen debet valde vitare scandalum scilicet ne fractor sigilli reputetur: et quia si dicat se licentiatum a penitente: quod de peccatis eius possit loque: et penitens negat: confessori incumbit probare quod praedictam licentiam a penitente habuit: quam si probare non posset: tanquam reuelator confessionis puniretur.

¶ Ad secundum dicendum: quod maior vera est si nesciat alio modo: aliter non: quamuis sciens vt homo illud quod sibi fuit dicum in confessione propter vitationem scandali debeat de hoc tacere nisi pro necessitate vel vtilitate: nunquam tamen debet dicere se audiuisse illud in confessione.

¶ Ad 3m dicendum: quod non est simile: quandoque enim re quirere consilium ab aliquo est voluntarium: quod tamen celare illi a quo est requisitum est necessarium propter fidelitatis obseruationem et fraudis euitationem.

Quaestio II.

SEcundo queritur vtrum in aliquo casu liceat sacerdoti confessionem reuelare. Et videtur quod sic. Ber. de prece. et dis. c. 4. Iniquum proculdubio foret si statuta pro solna charitate contra charitatem tenerentur: cum ergo celatio confessionis instituta sit pro sola charitate: si aliquando esset vtile anime confitentis vt eius confessio reuelaretur: iniquum esset si celaretur.

¶ Item sacerdos ad celandum confessionem tenetur ex praecepto ecclsie: si papa praeciperet sibi contrarium a primo praecepto absolueretur.

¶ Item nullus obligatur ad mentiendum: ergo in casu vbi sacerdos compelleretur dicere vtrum de aliqua persona sibi confessa audiuisset aliquod crimen: vel non: teneretur dicere se audiuisse: quia negando mentiretur.

¶ Item qua ratione confessor potest sibi confesso post forum confessionis verecundiam facere pro his que audiuit ab ipso in confessione: pari ratione potest eius confessionem reuelare: sed confessor eum quem in confessione percipit excommunicatum solus vitare tenetur: extra de sen. excom. Cum non ab homine. primlatus etiam per confessionem sciens suum subditum aliquo officio vti male: potest ipsum ab illo officio remouere: quia aliter confessio prae¬ iudicaret bono anime confitentis: ergo a simili confessor in easu potest confessionem reuelare.

¶ Item si duo euntes cum suc sacerdote ordinassent ipsum occidere in nemore: per quod essent transitum facturi: et parum ante nemoris introitum vnus poenitentia ductus sacerdoti hoc in confessione reuelaret: licitum esset sacerdoti se subtrahere ab introitu nemoris: quia aliter corporali morti se exponeret: et alii opportunitatem daret crimen committendi: sed subtrahendo se sibi confessum suo socic reuelaret: ergo in casu licet reuelare confessionem.

¶ Item non est proditor crimis: qui ipsum reuelat illi qui vult prodesse et non obesse: ergo pro reuelatione confessionis facta tali: reuelans non potest argui de criminis proditione.

Contra. extra de pe. et re. mnis vtriusque sexus. Qui peccatum in poenitentiali iudicio sibi detectum praesumpserit reuelare: non solum a sacerdotali officio deponendum decernimus: verum etiam ad agendum poenitentiam in arctum mona sterium detrudendum.

¶ Item magister huius di. c. vlti. Caueat sacerdos ne peccatum poenitentium aliis prodat: alioqun depona tur.

¶ Item de pe. di. 6. Sacerdos: et recitat magister in littera huius di. c. vlti. dicitur de reuelante peccata sibi in confessione detecta: quod deponatur: et omnibus diebus vite sue ignominiosus peregrinando pergat.

Respondeo quod in nullo casu licet sacerdoti reuelare confessionem: siue confitens peni teat siue non: siue confiteatur peccatum iam opere perpetratum siue perpetrandum: siue sit peccatum in moribus siue in fide. Unde reprobanda est sententia in hoc versu contenta. Est heresis crimen: quod nec confessio celat: tamen confessor cum maxima diligentia de praecauere pro posse: ne peccatum perpetrandum sibi in confessione detectum opere perpetretur: maxime si est peccatum ordinatum ad corruptionem aliorum in fide: obseruata tanten discretione: vt nullo modo prodat illum qui sibi confessus est: nec aliquam malam suspitionem de illo aggeneraret in cordibus aliorum. Si enim licitum esset reuelare confessionem vilis redderetur in reputatione populi: et popotolus a re sibi necessaria ad salutem retraheretur. Uia etiam fraudibus aperiretur: quia cum multum credatur homini in sua confessione: multi mali se in confessione iustos ostenderent: vt a sacerdote laudarentur: vt sic possent postea promoueri et honorari. Forum etiam poenitentie cum foro exteriori confunderetur. Reuelans etiam mentiretur: vt in praecedenti quaestione ostensum est. Celatio etiam confessionis de iure nature non esset: quod in praecedenti quaestione improbatum est. Tunc etiam illud quod gereretur exterius non esset signum eius quod geritur interius: quod tamen in sacramentis esse debet: deus enim peccatum confitentis celat non celatione opposita simplici notitie: sed notitie ordinate ad damnandum confitentem pro illo peccato: hec tamen vltima ratio per se insufficiens esset: quia non probat oportere celari nisi peccata confitentis: qui vere penitet: nisi dicatur quod et si deus peccata confitentis non penitentis modo supradicto non celet: quia tamen illa confessio disponit ad contritionem ex conseqenti disponit ad peccatorum in conspectu dei celationem.

Ad primum in oppositum dicendum quod et fi aliquando esset vtile confitenti vt sua confessio reuelaretur: tamen nunquam potest esse vtile communi vtilitati: cuius bonum principalius respicit charitas quam singularitas persone.

¶ Ad secundum dicendum: quod sacerdos non tantum tenetur ad celandum confessionem de praecepto ecclesie: sed etiam de iure nature et diuino. Papa autem et si sit super omne ius pure positiuum: non tamen est super omne ius nature: nec super ius diuinum. Unde si accideret: iste casus quod sacerdos haberet aliquod mortale peccatum de quo non posset confiteri quin reuelaret illi cui confiteretur confessionem sibi factam: non deberet illud peccatum confiteri: durante enim tali casu sufficeret sibi de illo peccato confiteri cum voluntate confitendi illud quando hoc facere poterit sine reuelatione illius persone que sibi confessa est: et sine quocumque preiudicio si gilli confessionis: fortiori enim vinculo ligatur confessor ad celandum quam penitens ad confitendum.

¶ Ad tertium dicendum quod in illo casu sacerdos tenetur dicere se nunquam audiuisse: et verum diceret: vt patet ex praecedenti quaestione. Nec est dicendum vt dicunt quidam quod sacerdos interrogatus nunquam aliquam partem debeat dicem: sed tacem: quia posset casus contingem: in quo per suam tacitur. nitatem vel fugam respondendi: malam suspitionem gnamret in cordibus requerentium de illo qui sibi in confessione sua crimina detexisset.

¶ Ad quartum dicendum: quod minor est falsa: neque hoc dicit decre. alle gata: quod patet. Ecce littera: a communione illius qui pro sacri lege manuum iniectione in clericum in edictum excommunicationis incidit: licet denunciatus non sit debes abstinere nisi forte illud tibi soli pateret: in quo casu ipsum priuatim tantummodo euitabis. homo autem bene potest scire solus crimen alterius absque hoc quod sibi decum sit in confessione. Prelatus est remouendo ab officio suum subditum quem per suam confessionem scit male vti suo officio. et si faciat vtilitatem illius: tamen facit contra vtilitatem communitatis: quia alii per relationem remoti ab officioscientes quod pro sua confessione a suo officio remotus est: proniores reddentur ad hoc vt non confiteantur secundum veritatem: et ille idem minus confessionem reuerebitur: et pronior erit ad peccatorum suorum celatio nem: si tamen posset superior illum ab officio remouem absque hoc quod ille vel quicumque alius suspicari posset ipsum pro his quae dixit in confessione ab illo officio esse remotum: esset licitum superiori: vt dicunt aliqui: ipsum ab offinitio remouem.

¶ Ad 5m dicendum: quod in illo casu sacerdos posset renuere intrare nemus cum illis: confessionem non reuelando scilicet praetendendo aliquam necessariam causam. Si tamen possit poni aliquis casus in quo oporteat aut sacerdotem mortem subire: aut confessionem reuelare: tenetur subire mortem: ne reuelet confessionem.

¶ Ad 6m dicendum: quod alia species crimis est reuelatio confessionis quam proditio crimis: quod patet: quia potest esse aliquis crimis proditor: non existens confessionis reuelator: vt ille qui solus videns proximum suum crimen committere: et postea illud publicat ad eius confessionem.

Quaestio III.

TErtio queritur vtrum alius a confessore audiens a proposito vel casu confitentis ignorantis quod peccata sua alius a confessore audiat teneatur illa celare. Et videtur quod non: quia extra de pe. et re. Omnis vtriusque sexus. Ubi datur praeceptum de celando peccata confitentis non sit mentio nisi de illo cui facta est confessio.

¶ Item iste nescit hoc per sacramentalem confessionem: quia si facta confessione confessor moreretur ante penitentis absolutionem: alius quie eam audiuit a casa ipsum absoluere non posset: ergo non videtur ratio quare ad celandum teneatur.

Contra seruus ascultans a casu vela proposito secretum quod secrete tractatur in curia domini sui: et postea illud reuelans forinsecis: committit crimen contra dominum et curiam eius. Unde talis secundum ius ciuile grauiter puniretur: sed sacramentum poenitentie est quoddam secretum: quod secrete tractatur in curia summi Regis: quia tractatur coram illo qui representat personam eius: quilibet autem homo seruus dei est: quicunque ergo homo ascultans a casu seu a proposito illud quod in foro penitentie tractatur postea aliis reuelat: crimen contra dominum: et contra totam curiam triumphantem: et militantem committit: obligatur ergo ad celandum.

Respondeo quod alius o consesiore audiens a proposito vel a casu peccata confitentis ignorantis quod peccata sua aliis a confessore audiat: tenetur illa celare ex praecepto iuris nature: et iuris positiui: et iuris divini.

¶ Primu declaro sic. Namle iudiciu rationis dictat quod homo debet facere alii quod deberet velle ab illo sibi fieri in casu consimili: vt habetur decre. di. 1. c. 1. sed quilibet homo debet velle vt si vel a casu vel a proposito alius a confessore audiuit peccata eius dum confiteretur: quod celet ea: quia quilibet debet 3elare pro obseruatione proprie fame quantum licet: ergo quilibet peccata proximi audiens dum confitetur tenetur illa celare: siue illa audierit a proposito vniversal a casu.

¶ 2m declaro sic Luc. 6. Prout vultis vt faciant vobis homines: et vos facite illis. Similiter dicitur etiam Matth. 18 Si peccauerit in te frater tuus: vade et corripe cum inter te et ipsum solum: si te audierit lucratus eris fatrem tuum: sed quilibet debet velle vt alius celet sua peccata: homo etiam dum confitetur corrigit se: autm ad correctionem se disponit: ergo homo quicumque sit ille: peccata illius vltra reuelans directe facit contra illud ius diuinum: quod allegatum est Luc. 6 et contra illud quod allegatum est Mat. 18

¶ Tertium declaro sic. extra de accusa. Qualiter et quando 2o denunciationem debet praecedere charitatiua monitio: frustra autem praecederet si correctus per charitatiuam monitionem et secretam: postea publicari licite posset: cum ergo homo per confessionem secreto corrigatur: autem ad correctionem disponatur: nulli qualiter cumque peccata eius audiat licitum est illa reuelare: nisi ex expresso eius consensu.

¶ Preterea illud praeceptum datum de celando peccata confitentis. extra de pe. et re. Omnis vtriusque sexus. datum est in fauorem confessionis et confitentium: sed si ingerenti se super confitentem a proposito vel a casu: et sic eius peccata audienti liceret reuelare illa hoc esset in praeiu dicium et contra fauorem confitentis et confitentium: quia tunc licite posset confitens pro sua confessione infamari: videtur ergo quod quamuis illud praeceptum primo et directe et explicite liget confessorem: tamen ex conseqenti et implicite ligat quencunque tunc peccata confitentis audientem: et ea per viam aliam nescientem. Ex dictis patet solutio ad primum in oppositum.

¶ Ad 3m dicunt aliqui quod si sunt in vna pochia duosacerdotes: ita quod quilibet in solidum: si vnus a casu seu a proposito audiat confessionem alicuius pochiani sui confitentis socio suo posset illum absoluere: quamuis ille non intenderet confiteri ei: cuius ratio est: quia illi duo non nisi vnam personam repraesentant: et offintum eorum est vnum. Unde et in foro contentioso si sunt duo iudices ordinarii ita quod quilibet in solidum: vnus per acta alterius procedere potest ad rei condenationem seu absolutionem: prout illa acta requirunt

¶ Sed hec opinio non mihi placet: nec ratio cogere videtur. Ad sacramentum eni poenitentie est necessaria intentio: et ex parte absoluentis: et ex parte confitentis: cum ergo confitens vni: nullo modo intendat alii confiteri: alius nullo modo potest eum absoluere vel ligare pro confessione facta alteri.

¶ Preterea: iudex de iure non potest dare sententiam diffinitiuam in iudicio contra reum: vel pro reo pro confessione rei quae non fuit facta coram eo vt coram iudice: sed confessio quam facit penitens in foro poenitentie sacerdoti cui confitetur non sit coram sacerdote latenter ascultante vt coram iudice in foro illo: dato etiam quod quilibet illorum sit curatus illius in solidum: ergo ille solus cui peni tens confessus est potest ipsum pro illa confessione in illo foro liga re et soluere.

¶ Ad illud autem quod adducebatur pro alia opinio ne dicendum: quod non est simile de foro contentioso et foro penitentie: quia in foro contentioso vnus iudicium confessionem coram eo factam et acta sua potest college suo manifestare et ille alius per acta talia potest procedere: ac si fuissent coram eo et ab eo facta: sed in foro poenitentie ille cui penitens confitetur: non potest illam confessionem college suo manifestare: nec alius latenter ascultando cognouit hoc vt iudex: et ideo quia ille non debet iudicare de causa: qui non est de ea instructus vt iudex: ideo alius ab illo cui facta est confessio confitentem non potest in illo foro nec absoluere nec ligare. Unde patet quod non sic reputantur pro vna persona in foro penitentie sicut in foro contentioso.

Quaestio IIII

QUarto queritur vtrum sub sigillo confessionis cadat persona cum qua penitens confitetur se peccasse. Et videtur quod non: quia illa persona non est peccatum: nec circumstantia peccati: sed nihil aliud videtur cadere sub confessionis sigillo: ergo etc.

¶ Item nihil cadit sub confessionis sigillo nisi per quod confitens posset prodi: sed quandoque posset homo loqui aliis de peccatis persone cum qua penitens confessus est se peccasse: absque proditione confitentis.

¶ Item hora temporis et locus nihil facientes ad expressionem peccati non cadunt sub sigillo confessionis: ergo a simili nec persona cum qua penitens confitetur se peccasse nihil faciens ad expressionem peccati.

¶ Item ratio quare confessor tenetur celare confitentis peccatum: est: quia praesumitur quod deus ipsum celat remit. tendo: sed peccatum persone accusate in confessione non sic praesumitur esse remissum. ergo nec confessor obligatur ad ipsius celationem.

¶ Item nihil cadit sub sigillo confessionis nisi quod spectat ad iudicium illius fori: sed persona cum qua penitens confitetur se peccasse non spectat ad iudicium ipsius confessoris: ergo non cadit sub sigillo confessionis.

¶ Item genus est magis intimum rei quam circumstantia: sed ge¬ nus peccati non cadit sub sigillo confessionis: quia licitum est confesfori dicere: talis persona confessa est mihi de omnibus peccatis suis: ergo multominus persona cum qua penitens confitetur se peccasse: cum non sit nisi peccati circunstantia: cadit sub sigillo confessionis.

¶ Item magis rationabile est peccata confessa cadere sub sigillo confessionis quam personam cum qua penitens confitetur se peccatse: sed confessor de illis peccatis coram aliis potest loqui non referendo ea ad penitentem: ergo multo fortius de peccatis persone cum qua penitens confitetur se peccasse.

¶ Item sigillum confessionis non debet esse in impedimentum obseruantie discipline: sed si persona cum qua penites confitetur se peccasse caderet sub sigillo confessionis: hoc esset in impedimtum obseruantie disciplie: quia tunc non posset corrigi mala persona accusata in confessione: ergo non cadit sub sigillo confessionis.

Contra ex parte confessoris tam principalis quam accessorius tenentur confessionem celare: vt patet cum sacerdos audit confessionem per interpretem: ergo a simili ita debet esse ex parte confitentis quod tam persona principalis quam accessoria debet celari.

¶ Item praeuilegia principium largissime sunt interpretanda. extra de donationi bus. Cum dilecti. et de verbo. signi. Cum olim. et. ff. de constitu. prin ili. vltima. ergo illa constitutio domini pape. Omnis vtriusque sexus. cum facta fuerit in fauorem poenitentium: pro eis largissime interpretanda: sed non interpretaretur largissime quae negaret cadem sub sigillo confessionis personam cum qua penitens confitetur se peccasse: cum frequenter accidat quod penitens nullo modo vellet illius persone propalationem: ergo videtur sub sigillo confessionis cadem.

¶ Item qui dicit se scire vel audiuisse aliquod crimen de persona aliqua siue dicat illud accusando seu denunciando: puniendus est si probare non potest quod asserit. extra de calumniatoribus. Cum dilectus: sed asserens se crimen audiuisse de persona cum qua penitens confessus est se peccasse: si alio modo non audiuit quam per confessionem non potest illud probare: quia si vocaret sibi confessum in testimonium iam proderet ipsum: ergo talis puniendus est: ergo tenetur celare crimen persone cum qua penitens confitetur se peccasse si modo alio nescit illud.

Respondeo quod accipiendo cadem sub sigillo confersionis pro eo quod est non licere reuelare personam cum qua penitens confitetur se peccasse: cadit sub si gillo confessionis. et primo declarandum est quod aliquando ita est 2o quod spe. 3m quomodo.

¶ Psium declaro sic. cum poenitentia sit sacramentum sacerdos tenetur celare omne illud quod necessarium est ad integritatem sacramenti: sed penitens aliquando non posset sufficienter suum peccatum exprimen nisi notificando personam cum qua peccauit scilicet cum cognouit filiam suam et numquam huit nisi vnam.

¶ Preterea sacerdos tenetur celare omne illud sibi dicntum in confessione: quo confitens posset prodi: vel mala suspitio de illo aggenerari in cordibus aliorum: sed quandoque detegendo personam cum qua penitens confitetur se peccasse proderetur confitens: quia si detegeretur filia concubuisse cum suo patre proderetur pater quod confessus est se concubuisse cum ea. Similiter si detegeretur persona quae nunquam peccauit illo peccato nisi cum illa persona quae ipsam accusauit in confessione: stati cognosceret se esse accusatam ab illa: et forte vice versa de illa persona quae se accusauit aggeneraret malam opinionem in cordibus multorum. In praedictis ergo casibus persona cum qua penitens confitetur se peccasse cadit sub sigillo confessionis:

¶ 2m arti. declaro sic. non est licitum facem aliquid quod sit occasioretrahendi homines a re sibi ad salutem necessaria: si potest haberti: cuius modi est confessio: sed reuelatio persone cum qua penitens confite tur se peccasse: esset occasio retrahendt homines a confessione: quia non tantum retraheretur homo a re aliqua propter timorem lesionis fame pro prie: sed etiam persone coniuncte sibi vinculo amicitie: cuius crimen reuelari timeret si videret reuelari licem crimen persone: cum quae penitens confitetur se peccasse.

¶ Preterea si talis reuelatio licita esset: minus sacramentum poenitentie in reuerentia haberetur: quod ex hoc magna praeciositatem habet quod totum quod ibidem sacerdoti dicitur sibi non tamquam homini tali: sed tanquam vicem gerenti dei dicitur: quam vicem extra forum confessionis non gerit.

¶ Preterea: equitas iuris naturalis exigit vt illud quod alicui dico tamquam dei vicem gerenti: ipse de hoc non loquatur sine mea voluntate inquantum gerit personam propriam tantum.

¶ Preterea: si talis reuelatio licita esset. via fraudibus esset aperta ad temporalem exaltationem impiorum: et depressionem iustorum: cuius declaratiopatet ex dicti in quaestione praecedenti.

¶ Preterea: dicens extra forum confessionis se audiuisse crimen de persona sibi in confessione accusata: cuius crimen modo alio non audiuit: mentiretur: quod probari potest per modum similem quo in praecedenti quaestione probatum est reuelantem crimen sibi confessi: quod alio modo nesciebat mentiri.

¶ Quantum ad 3m arti. sciendum quod peccata ipsius penitentis in relatione ad ipsum cadunt sub sigillo confessionis de necessitate et absolute primo et directe et explicite: et ex omnibus causis. persona autem cum quae penitens confitetur se peccasse cadit sub sigillo confessionis de necessitate et absolute non primo: sed ex conseqenti: et indirecte: et implicite: nec ex omnibus causis: sed ex aliquibus. peccata autem ipsius penitentis non referendo ea ad determinatam personam: sicut cum aliquis dicit ego audiui tale quid: quod tamen non audiuit nisi in confessione cadunt sub sigillo confessionis de necessitate. non tamen absolute: sed sub conditione si ex prolatione verborum talium posset per se viel per accidens directe: vel indirecte aliqua verecundia vel confusio: vel suspitio mala: vel aliquod aliud nocumentum illi quod confessus est prouenire. ea autem quae penites interserit in sua confessione quae non sunt peccata: neque circumstantie peccati: nec potentes deducem i manifestationem confitentis: vtpote si interserat in sua confessione quod in tali terra sunt bona blada. vivel aliquod simile: non cadunt sub sigillo confessionis: nisi de congruitate si in dicendo illa non dat intelligem confessori quod talia velit celari. Unde confessor dicens se tale quid audiuisse mendax non est: quia per comparationem ad ea non representauit personam dei: sed hominis.

Ad primum in oppositum dicendum: quod minor est falsa: quandocumque per illud quod nec est peccatum nec circumstantia peccati posset prodi confitens: vel aliqua mala opinio: vel suspicio de ipso haberi: vel quodcumque nocumtum prouenire sibi: vel ipse: vel alius a confessione retrahi: vel sacramentum poenitentie in minori reuerentia habeti.

¶ Ad 2m dicendum: quod maior est falsa: sicut patet ex dictis in quaestione. et in solutione praecedentis ar. Minor etiam in pluribus falsa est. raro enim potest contigem quod reuelando peccata persone: quie penitens confessus est se cum illa commisisse: quin ex hoc posset per multas reductiones et coniecturationes aliqua mala suspicio de confitente haberi.

¶ Ad 3m dicendum: quod maior est falsa quando reuelatio temporis et loci potest cooperari ad aggenerandam aliquam malam suspitionem: vel opinio nem de illo qui confessus est quod frequenter posset accidem. Sienim canonicnus scies famulum suum et nullum alium intrasse cameram suam hora none: et illa hora furaretur domini scyphum post mualtos autem dies dominus perpendat suum scyphum esse perditum: si confessor latrionis illius vsque ad vnum annum vel duos diceret scyphum talis domini acceptu fuisse tali die hora none: stati posset dominus suspicari scyphum fuisse acceptum a famulo suo tali die.

¶ Preterea esto quod locus et tempus nec persona cum qua penitens confitetur se peccasse possent aliquid cooperari ad detectionem confitentis: tamen persona aliquo modo caderet sub sigillo magis quam tempus et locusa: quia non tantummodo reputat homo sibi noceri cum nocetur in persona propria: sed etiam cum nocetur persone ab ipso dilecte.

¶ Ad 4m dicendum: quod illa ratio quam tu allegas non est tota ratio celationis: quia etiam si constaret confessori quod ille qui confitetur non peniteret: et ex consequenti quod deus sibi non indulgeret: tamen confessor talia peccata sibi confessa celare tenetur: non opoet enim quod quicquid cadit sub sigillo confessionis cadat sub eo ex omnibus causis ex quibus cadunt sub confessionis figillo peccavere penitentis

¶ Ad 5m dicendum: quod cum dicitur quod nihil cadit sub si gillo confessionis nisi quod spectat ad iudicium illius fori. etc. dico quod verum est primo et per se: potest tamen cadem sub sigillo ex consequenti et indire cte: sicut patet ex dictis in corpore quaestionis.

¶ Potest etiam dici ad minorem quod persona cum qua penitens confitetur se peccasse potest corrigi per iudicium: fori confessionis: ex conseqenti et per accidens. inquantum confessor iudicans penitentem iniungit sibi quod a tali persona caueat: et monet vt eam si potest ad confessionem inducat.

¶ Ad 6m dicendum: quod confessio proprie non est nisi de peccatis. et ideo confessor dicens aliquem sibi esse confessum de suis peccatis nihil ponit in palam quod esset occultum: maxime cum dicat beatus Io. in primo cano. sua. c. I. Si dixerimus quoniam peccatum non habemus nos ipsos seducimus: et veritas in nobis non est. Sed si confessor diceret aliquem sibi esse confessum de grauibus peccatis: vel de magna¬ peccatorum multitudine: et sic de similibus reuelator confessionis esset

¶ Ad 7m dicendum: quod minor est falsa: quando per locutionem de peccatis confessis potest deueniri directe vel indirecte: per se vel per accidens: vel per quencumque alium modum in aliquam cognitionem vel suspitionem: vel opinionem: vel dubitationem de confesso: vel inquantum per hoc potest sibi peruenire detrimentum in anima vel in corpore: vel in possessionibus: vel in fama: vel in amicis: vel inquantum per hoc potest aliquod scandalum in pplulo generari: vel confessio magis odiosa: vel minus dilecta: vel magis onerosa: vel minus praecio sa reputari: raro autem vel numquam potest contingem quan ex reuelatione peccatorum in confessione auditorum per viam aliam non scitorum possit contimgere aliquod de inconuenientibus praedictis: quamuis forte quandoque de illis nullum contingat

¶ Ad 8m dicendum: quod minor est falsa: immo sipersona cum qua penitens confitetur se peccasse non caderet sub confessionis sigillo multum esset in praeiudicium obseruantie et discipline: quia ex hoc multa inconuenientia frequenter acciderent: quae obserua tionem discipline multum impedirent: sicut videri potest ex rationibus dictis in quaestione: nec valet eius probatio: quia ad hoc non est confessio ordinata: vt propter dicta in confessione aliqua persona in foro exteriori corripiatur: sed in foro penitentie.