Articulus 1

Questio II

Rimo ostendo quod non sit fututum vniuersale iudicium. Io. 12 dicitur. Nunc indicium est mundi. ergo non est futurum.

¶ Item Naum id est non iudicabit bis deus in idipsum secundum aliam translationem: in nostra enim est: non consurget duplex tribulatio: sed nunc deus iudicat de singulis hominum operibus: cum cuilibet post mortem retribuet penam vel gloriam. ergo eos iterum non iudicabit.

¶ Item non adducuntur in iudicium nisi ad hoc vt iudex certificetur de causa: sed omnia certa sunt iudici: ergo nullum est futurum iudicium.

Contra aug. 20. c. de. ci. c. i. tenet omnis ecclesia detveri christum de celo esse venturum ad viuos et mortuos iudicandos.

Respondeo quod ad hoc vt omnibus clate manifestetur diuine iustitie perfectio inoperibus suis ordinauit diuina prouidentia esse venturum vniuersale iudicium quod erit omnibus manifestum: in quo electi sui premii: et reprobi sui supplicii recipinent complementum: tunc enim augebitur supplicium reproborum et gaudium electorumeo modo quo inferius ostendetur.

Ad primum in oppositum dicendum quod secundum quod exponit Augu. homelis 52 super Io. illud verbum intelligitur de iudicio quod fecit christus quando per suam mortem iuste liberauit de seruitute diaboli genus humanum: quod probat per hoc quod immediate post verbum predictum subiungitur. Nunc princeps huius mundi eii cietur foras.

¶ Ad secundum dicendum quod non iudicabit bis deus in idipsum: quia iudicium quo modo iudicat est cuiussibet singularis persone per se: nec est omnibus manifestum: nec retribuit dominus totum premium: nec totum supplicium: quia puit animas non in corporibus: et similiter premiat de lege commu ni: illud autem iudicium erit omnium simul: et omnibus manifestum: et reddetur cuilibet sui premii et sui supplicii complementum: et compositum ex corpore et anima iudicabitur. sic ergo patet quod non iudicabit bis in idipsum: quia penam suam animabus ante inflixerat iterum non infliget: sed quod deerat superaddet

¶ Ad tertium dicendum quod maior est falsa: imoetiam in iudicio humano iudice existente certo de causa vocantur homines ad iudicium vt assistentibus causa manifestetur pro quo est sententia proferenda.

Quaestio

SEcundo queritur vtrum in iudicio erit vocalis disceptatio. Et videtur quod non Sapien. 4. Dirumpet illos inslatos sine voce.

¶ Item Aug. 20. de ciui. ca. 26 dicit quod deus conscientias reproborum conuincet sine vlla sermonis prolixitate.

Contra. Grego. 26. moralis longe vltra medium dicit de reprobis quod illi verba iudicis audient qui eius fidem saltem verbo tenuerunt: sed hoc de verbo dei interiori intelligi non potest. ergo intelligitur de verbo vocali.

Ad istam quaestionem dixerunt aliqui quod nulla erit ibsdisceptatio vocalis: sed tantum mentalis: quia vocalis esset superflua: eo quod illi qui erunt in iudicio mutuo cognoscent conscientias suas: opinionem suam confirmantes per Aug. dicentem. 20 de ci. c. 24 quod simul omnes et singuli in dicabuntur: sed si cum quolibet in singulari esset vocalis disceptatio: illud iudicium per maximum tempus protenderetur.

¶ Alii qui magis videntur concordare cum textu sacrescripture dicunt quod ibi erit disceptatio et mentalis et vocalis: quia christus qui iudicabit deus est et homo: ideo iudicabit modo diuino et humano: et ex hoc erit maius gaudium sensibile bonorum: et maior dolor sensibilis reproborum. vnde non erit frustra. sicut in corporali eius apparitione gaudebunt iusti et tristabuni reprobi. mentalis ergo et vocalis erit citatio: quia est mentaliter ad iudicium vocabuntur: et per mysterium angelorum vocaliter: iuxta illud Matth. 13. Mittet angelos suos et congregabit electos suos a quatuor ventis etc. Quod facient angeli cum tuba: vt exponit magister. Mentalis est et vocalis erit reproborum accusatio: accusabunt enim eos conscientie eorum secundum Apo stolum ad Roma. 2. Et eorum iniquitas: que erit omnibus manisesta. vnde Sapien. 4. Traducet illoo ex aduerso iniquitas peccatorum. Christus etiam vocaliter accusabit eos. vt habetur Matth. 25 dicens eis. Esuriui et non dedistis mihi manducare etc. nec hoc erit contra formam recti iudicii quod iudex proponet contra eos: quia ipse procedet ex officio suo. Testifica tio est erit mentalis et vocalis: quia omnes videbunt conscientiam cuiuslibet: ita quod in conscientiis propriis testificabitur quilibet esse verum illud de quo conscientia cuiuslibet reprobi accusabit ipsum. Angeli est ipsi qui fuerunt custodes eorum specialiter testificabum tur contra eos quod non tantummodo tenet fideles: sed etiam philosophi plures: vt patet in libro de deo Socratis. Homines etiam electivocetenus contra eos testisicabuntur. Senitentia etiam diffinitiua non tantum mentaliter: sed etiam vocaliter referetur. vt videtur sonare sacra scriptura Matth. 25

Ad primum in oppositum dicendum quod illud verbum debet intelligi de voce excusationis: quia erunt inexcusabiles: et sic exponit glo. ibidem.

¶ Ad secundum dicendum quod Aug. non dicit sine sermone: sed sine sermonis prolixitate.

Questio. III.

TErtio queritur vtrum disceptatio erit de solis operibus misericordie. Et videtur quod non. Matth. 12. De omni verbo ocioso quod locuti fuerunt homines reddent rationem de eo in die indicii

¶ Item omnia debent versari in iudicio pro quibus est sententia proferenda: sed sententia non proferetur contra reprobos pro defectu operum misericordie tantum: sed est pro criminibus aliis. ergo non tantum erit disceptatio in illo iudicio de operibus misericordie: sed etiam de aliis.

Contra vt habetur Math. 25. Saluator non dicit in futuro iudicio aliquam discepertationem futuram: nisi de operibus misericordie.

¶ Respondeo vt in praecedenti quaestione dictum est in iudicio erit disceptatio mentalis et vocalis. prima erit de omnibus operibus non tantum in speciali: sed est in singulari. quia sicut dicit Aug. 20. de ci. 14. c. Uirtute diuina fiet vt quecumque opera sua bona vel mala cuncta in memoriam reuocentur: et mentis intuitu mira celeritate cernantur:et vt accuset vel excuset scientiam conscientia atque ita simul et omnes singui iudicentur.

¶ Utrum autem de aliis operibus quam de operibumiene ibi vocalis aliqua disceptatio sit futura: certum non est nobis: sed tamen satis certum est: quod autem fiet de solis operibus misericordie: aut praecipue de illis: vt omnibus appareat manifeste: quod qui peccata per misericordie opera non redemerunt indigni sunt misericordia. iuxta illud psal. Disperdet de terra memoriam eorum: pro eo quod non est recordatus facere misericordiam. et Iac. 2. Iudicium sine misericordia scilicet saluante fiet illi qui non fecerit misericordiam. Argumenta ad partem primam procedunt de disceptatione mentali.

¶ Argumentum ad partem secundam de vocali.

Questio IIII.

QUarto queritur vtrum omnes in iudicio personaliter comparebunt. Et videtur quod non Matth. 19. Dicit Apostolis Saluator. Sedebitis super sedes iudicantes 12 tribus Israel. ergo soli silii Israel comparebunt in iudicio: quia apostouli eo modo quo eis conueniet iudicare iudicabunt omnes homines qui in iudicio compare bunt.

¶ Item non opetet illos in iudicio comparere qui iudicandi non sunt. sed secundum Grego. 16 libro mora. vltra medium: et se cundum magistrum in littera huius dist. c. 3. Aliqui peribunt: et aliqui saluabuntur: qui non iudicabuntur. ergo illi in iudicio non comparebunt.

Contra citatus pro causa criminali tenetur personaliter conmparere. ibi enim defensio procuratoris non admit titur. 5. q. 3. In criminalibus: sed omnes reprobi ad iudicium vocabuntur pro causa criminali. ergo omnes oportebit comparere personaliter tomnes est electi congregabuntur vt habetur Matth. 13. Omnes ergo tam electi quam reprobi personaliter in iudicio comparebunt.

Respondeo quod omnes in iudicio personaliter compare bunt vt conscientie singulorum in praesentia iudciis singulis pateat ad diuine iustitie manifestationem: et vt viui hic existentes et praeaudientes per sacram scripturam quod sic oportebit eos personaliter comparere diligentius se prepararent ne in tanta congregatione coram tanto iudice extremam recipiant confusionem: et vt singuli iudicem quo ad humanam naturam videant ad consolationem electorum et reproborum ampliorem afflictionem. reprobi enim in eius aspectu vehementer affligentur. vnde Apoc. 6. dicitur de reprobis dicent montibus et petris. Cadite super nos et abscondite nos a facie sedentis super thronum et ab ira agnita.

Ad primum in oppositum dicendum quod secundum Augu. 20 de ci. c. 5 p. 12. tme ibus Israel intelliguntur omnes gentes propter duas partes numeri septenarii quo plerum quam significatur aduersitas: que due partes id est tria et quatuor altera per alterum multiplicate faciunt duodenarium.

¶ Uel potest dici quod cum saluator dicit apostolis quod iudicarent duodecim tribus Israel non negauit quin alios iudicarent: sed filios Israel magis expressit per quandam appropriationem. quia Apstuli erant de ppitulo Israel.

¶ Ad secundum dicendum quod omnes iudicabun tur quantum ad retributionem: erunt tamen aliqui qui non iudicabuntur quantum ad disceptationem: et sic intelligitur verbum Gregorii.

Questio V

QUinto queritur vtrum diu durabit iudicium.

Respondeo sicut dicit Augu2o. de ci. ca. i. Per quot dies hoc iudicium tendatur incertum est. vnde cum diuini iudicii vltimum diem dicimus more sanctarum scripturarum quae diem solent ponere pro tempore: nouissimum tempus sigamus. probabile tamen est quod non tendetur per horam multu prolixam: quod videtur Aug. sentire. 20. de ci. c. 26. vbi dicit: quod iudex conuincet conscientias reproborum sine vlla sermonis prolixitate. vnde illa vocalis disceptatio non erit cum quolibet in singulari nominatiui: nec de quolibet opere singulari: sed sicut saluator narrat in euangelio sic forte credendum est.

Questio. VII.

¶Egt quei deeunoeo ulicalnnt ¶D videtur quod sic. Act. 10 dicitur de christo quod comstitus est ab eo iudex viuorum et mortuorum: sed omnes sunt viui vel mortui. ergo omnes iudicabuntur.

¶ Item apostolus prime Cori. 6. Nescitis quoniam angelos iudicabimus: sed si angeli iudicabuntur. multo fortius omnes alii.

¶ Item aliter illud iudicium non esset vniuersale.

Contra: dicit beatus Grego. 26 libro moralium vltra medium. et magister huius dist. c. 3 quod erunt aliquo qui non iudicabuntur.

¶ Item iudicium erit propter discussionem meritorum vel demeritorum: sed paruuli nulla habuerunt merita vel demerita: quia meritu vel demeritum proprie loquem do in actu consistit. ergo paruuli non iudicabuntur.

¶ Rspondeo in illo iudicio erit de meritis et de demeritis disceptatio: et pro meritis: et demeritis retributio. quantum ad retributionem omnes iudicabuntur. quia augebitur supplicium malorum tam hominum quam angelorum: et gaudium bonorum tam hominum quam angelorum: boni enim angeli: quamuis iam habeant suam retributionem essentialem: tamen proministerio quod nobis exhibent: recipient aliquod accidentale gaudium: et mali angeli pro malis que nobis procurant recipient graue supplicium: per resumptionem est corporum reproborum hominum augebitur suppliciu: et electorum augebitur premiun: vt inferius declarabitur. Quoniam autem ad discussionem non omnes iudicabuntur: quia secundum Greg. 26. libr.o mora. vltra medium et magistrum. huius dist. c. 3. Alii iudicabuntur et peribunt: vt illi qui aliqua bona habuerunt permixta suis malis: sed mala finaliter praeponderauerunt et priualuerunt. Alii non iudicabuntur et peribunt: vt illi quorum mala fuerunt impermixta bonis: vt illi qui fundamento fidei caruerunt. Alii iudicabuntur et saluabuntur: vt illi quorum mala fuerunt permixta malis: sed bona praeponderauerunt et priualuerunt. Alii non iudicabuntur et saluabuntur: vt illi quorum merita ita fuerunt perfecta quod nullis malis aut paucissimis fuerunt permixta: vt viri perfecti: et est paruuli purgati ab originali peccato: qui decesserunt ante liberi arbitri vsum et angeli sancti.

¶ Argumenta ad partem prima procedunt de iudicio quantum ad retributionem.

Ad primum ad partem secundam patet solutio ex dictis in quaestione.

¶ Ad secundum dicendum quod procedit de iudicio disceptationis.

Quaestio VII

SEptimo queritur vtrum solus christus iudicabit. Et videtur quod non. Mat. 19. dicitur de apostolis quod erunt iudicantes. 12 tribus Iseluis.

¶ Item Iob. 36. Iudicium pauperibus tribuit.

Contra Io. 5. Pater omne iudicium dedit filio.

¶ Item in iudicio non debet esse idem accusator et iudex: sed scienti in iudicio constanter accusabunt reprobos. iuxta illud. Sap. 5 Stabunt iusti in magna constantia aduersus eos qui se angustiauerunt ergo sancti non iudicabunt. solus ergo christus iudicabit.

Respondeo quod extendendo nomen iudicandi dicipotest quod quinque modis potest iudicium alicui conuenirem scilicet Ordinaria potestate: et sic iudicabit tota trinitas. Unde primo Re. 2. Dominus iudicabit fines terre.

¶ Uel ex delegata potestate: et sic iudicabit christus inquantum homo: et sic potest exponi illud Ioan. 5 Pater omne iudiciudedit filio: et illud Dani. 7. Aspiciebam donec throni positi sunt et antiquus dierum sedit. Et infra. Aspiciebant in visione noctis: et ecce cum nubibus celi quasi filius hominis veniebat: et vsque ad antiquum dierum peruenit. Et parum post. Et dedit ei potestatem et honorem et regnum.

¶ Uel accessoria dignitate: et sic iudicabunt viri perfecti qui erut pro perfectione meritorum suorum assistentes iudici: non vt iudici consulant: vel in iudicando aucto ritatem hebeant: sed hoc erit propter ipsorum honorem et dignitatem.

¶ Et sic potest intelligi illud Iob. Iudicium pauperibus tribuit

¶ Uel approbatione. Et sic iudicabunt omnes electi. omnes enim approbabut iudicis sententiam. apoc. 19. Audiui quasi vocem tubarum multarum in celo dicentium alleluia. Laus et gluteia et virtus deo nostro est: quia vera et iusta eius iudicia sunt.

¶ Uel comparatione: et sic minus mali iudicabunt magis malos: de quo potest exponi illud quod dicitur. Lu. 11. Uiri niniuite surgent in iudiciocum generatione hac et condemnabunt eam. Ex dictis patet solutio ad argumenta ad partem primam: et ad primum ad partem secundam.

¶ Ad secundum cum dicitur quod in iudicio no debet idem esse accusator et iudex: dico quod verum est quando in iudice potest esse error in intellectu vel obliquitas in voluntate: sed nullum istorum esse poterit in sanctis.