Articulus 3

Questio II

PRimo ostendo quod infideles adulti non baptizati sunt cogendi ad suscipiendum baptismum. Luce 14 dicitur. Exi in vias et sepes: et compelle intrare: vt impleatur dom mea.

¶ Item Aug. in epistola ad Uincentium longe ante medium. Mea primitus sententia non erat nisi neminem esse cogendum: et parum post. Sed hec opinio mea nec contradicentium verbis: sed demonstrantium superabatur exemplis: et aliquantulum infra. Terror legum intum profuit vt plures dicant gratias deo: qui vincula nostra dirupit: et nos ad pacis vinculum transtulit.

Contra decretorum di. 245. Qui sincera. Qui since ra intentione extraneos a christiana religio ne ad fidem cupiunt rectam adducere blandimentis de bent: non asperitatibus studere.

Respondeo. homines non sunt cogendi ad aliquid agendum exterius: vel dicendum vel patiendum: quia non prodest coactis nec ecclesie in virtute alicuius boni actus ad quem cogi non possunt nisi per predictam coactionem redderentur proniores siue promptiores ad illum bonum actum. alias enim supradicta coatio penitus inutilis esset: sed homines confiteri ore extem rius se velle baptismum sacramenti iuscipere: et ipsam ablutionem exteriorem suscipere non prosunt eis nec ecclesie nisi in virtute interioris actus voluntatis: ad quem cogi non possunt. quod aliter non prosit suscipientibus planum est quod etiam aliter non prosit ecclesie: patet: quia plus possunt nocere ecclesie infideles occulti quam manifesti: quia sub simulatione christianitatis veros christianos facilius seducunt et peruertunt. per coactionem etiam ad predictos actus exteriores non redduntur proniores ad bonum actum voluntatis interio rem et exterioribus actibus concordantem: quia sicut homo naturaliter refugit coactionem: ita naturaliter resua¬ git vel minus diligit rem ad quam videt se cogi. Unde decre. di. 45. c. supra allega. Postquam dictum est quod non debent adduci ad fidem asperitatibus. subiungit: ne mentem eorum procul pellat aduersitas: ergo infideles adulti non baptizati non sunt cogendi ad suscipiendum baptismum. Et hoc expresse habetur decretorum supradicta di. De iudeis. vbi dicitur. De iudeis precipit sancta synodus nemini deinceps ad credendum vim inferre: sunt tamen compellendi a fidelibus: si facultas assit vt fidem non impediant blasphemiis vel malis suasionibus: vel apertis persecutionibus. Et propter hoc fideles christi contra infideles frequenter in sta bella mouent. non quidem vt eos ad credendum cogant.

Ad primum in oppositum dicendum: quod illa auctoritas intelligitur: non de compulsione de qua hic loquimur: sed de efficaci admonitione: et rationabili inductione.

¶ Uel potest dici quod illa compulsio accipitur pro illa compulsione qua deus per aduersitates aliquos. peccatores conuertit. Unde glo. Qui mundi huius aduersitatibus fracti ad dei amorem redeunt: a presentis vite desideriis corriguntur: quid nisi compulsiintrant.

¶ Ad secundum dicendum: quod in illa auctoritate Aug. loqutur de bereticis qui baptismum susceperunt et de talibus infidelibus aliter dicendum est: quia isti compeliendi sunt seruare fidem quam in baptismo susceperunt: vt de clarabitur inserius cum queretur de hereticis.

Quaestio II.

SEcundo quaeritur vtrum illi qui coacti suscipiunt baptismum recipiant characterem baptismi. Et videtur quod sic. decretorum di. 4ud de iudeis dicitur quod qui iam pridem ad x priestianitatem coacti sunt: sicut factum est temporibus religiosissimi principis. Si 3izebuzmi: quia iam constat eos sacramentis diuinis associatos: et gratiam baptismi suscepisse et chrismate vnctos esse et corporis domini extitisse participes. oportet etiam vt fidem quam vi vel necessitate susceperunt tenere cogantur: ne nomen dicuni blasphemetur. et fides quam susceperunt vilis ac contemptibilis habeatur.

¶ Item idem habetur ab Innocentio tertio extra. de baptismo et eius effectu. maiores. §. Item queritur. vbi predictum decretum allegatur.

Contra extra e. c.. §. vbi prius dicitur quod ille qua nunquam consentit: sed penitus contradicit nec rem nec characterem suscipit socramenti.

Respondeo quod duplex est coactio: quedam ab soluta: quedam conditionalis. Quiprimo modo coacti exteriorem ablutionem suscipiunt: quamtumcumque abluens eos baptizare intendat: et seruet debitam formam verborum nec rem: nec characterem baptismi suscipiunt: et sic intelligitur auctoritas decretalis allegata ad partem secundam. Qui autem secundo modo coactibaptizantur: si intendunt quod circa eos fiat tam exterius quam interius illud quod circa illos qui simpliciter et voluntarie baptismum suscipiunt facit ministerialiter ecclesiavere recipiunt baptismi characterem. Unde extra. in decretali. et § preallegatis dicitur quod is qui terroribus atque sur pliciis violenter trahitur: et ne detrimentum incurrat baptismi iuscipit sacramentum: talis sicut et is qui ficte accedit ad baptismum characterem suscipit christianitatis impresum. et ipse tanquam conditionaliter volens licet absolute non velit: cogendus est ad obseruantiam fidei christiane. quia vt dicitur in apparatum ibidem voluntas sic coacta est voluntas. et sic intelliguntur auctoritates allegate ad primam et partem. Si tamen ille qui sic cogitur non consentiat interius quod aliquid fiat in eo nisi sola lotio exterior: non intendens nec in generali nec in speciali nec in actu nec in habitum: et sed actu renuens vt interius fiat in eo illud quicquid sit quod in illis sit qui simpliciter et voluntarie et in fideecclesie baptismum recipiunt: non credo quod recipiat characte. rem baptismalem. Quia tamen ecclesia talem presumeret con¬ sensisse interius propter consensum exteriorem talis cogi debet ad fidei christiane obseruationem.

Quaestio III.

Tertio queritur. vtrum paruult iu deorum et pagano rum sint inuitis parentibus baptizandi. Et vide tur quod sic. Magis subueniendum est homini contra periculum mortis spiritualis quam contra periculum mortis corporalis. Sed si aliquis non subueniret homoni si posset contra periculum mortis: corporalis: peccaret. cum ergo paruuli iudeorum et paganorum sint in periculo mortis spiritualis nisi inuitis parentibus baptizentur: videtur. quod sint inutis parentibus baptizandi vt sic eis subueniatur contra periculum mortis spiritualis.

¶ Item paruulus est magis sub dominio dei quam parentum carnalium: ergo iustum est visubtrahatur a parentibus carnalibus vt superiori domino per baptismum consecretur.

Contra nemini facienda est iniuria: sed iudeis et paganis fieret iniuria si paruuli eorum baptigarentur ipsis inuitis: quia quamdiu carent vsu libei arbitrii sunt quasi parentum possessio. et de iure sub eorum cura: ergo non sunt inuitis parentibus baptizandi.

Respondeo quod non est consuetudo in ecclesia nec esse debet vt paruuli iudeorum et paganorum inuitis parentibus baptizentur: quia aut baptigati restituerentur parentibus ad nutriendum: aut non. si sic: parentes eos inducerent et assuefacerent ad suos errores: et ad fidei christiane contemptum: ita vt postquam essent adulti contennerent fidei christiane sacramentum: quod ignorantes et inuitis parentibus suscepissent: quod esset ad sacramenti fidei deponorationem. Si autem non restituerentur parentibus esset periculum quod parentes clam eos interficerent: ne fierent christiani. Ex propterea fieret eis iniuria: quia ius habent in corporibus eorum: quamdiu vsu libero arbtri carent. postqua autem vsum habent libero arbicri incipiunt esse sui: et tunc possunt siconsentiunt inuitis parentibus baptizari.

Ad primum in oppositum dicendum: quod non est alicui subueniendum contra periculum mortis corporalis contra ius. vt autem visum est: si paruuli iudeorum et paganorum baptizarentur inuitis parentibus: et eis non restituerent: hoc esset contra ius. et si baptizati eis restituerentur hoc esset ad fidei dehonorationem: vt dictum est.

¶ Ad secundum posset dici secundum aliquos quod et si esset consuetudo in ecclesia vt deo consecrati nutrirentur de facultatibus ecclesie: nec restituerentur parentibus: tunc bonum esset eos innuitis parentibus baptizare: et in baptismum eos superiori domino consecrare: sed consuetudo ecclesie non est talis.

¶ Aliter potest dici ad argumentum: quod quamuis paruuli magis sint sub dominio dei quam parentum carnalium. vult tamen deus quod parentibus maneat ius saluum: quod habent in corporibus paruulorum suorum: quo iure eis manente saluo baptizare eos ipsis inuitis magis esset vt in pluribus ad dehonorationem sacramenti fidei quam honorem: vt patet ex dictis in corpore quaestionis.