Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 1
¶ Primo vtrum animarum post sui separationem a suis corporibus sint aliqua corporalia receptacula.
¶ Quarto vtrum corporalia receptacula animarum in aliquo augeant earum delectationem vel afflictionem.
Quaestio 1
PRimo ostendendo quod anime non habent aliqui corporalia receptacula. Aug. xii. super Gen. versus finem dicit. Animam cum de corpore exierit ad loca corporalia non ferri. et parum post dicit: quod videtur esse in locis non corporalibus: sed corporalium similibus siue in requie: siue in doloribus.
¶ Item spiritus non magis conueniut cum vno loco corporali quam cum alio quia a loco corporali non dependent. ergo non esset ratio: quare magis essent in vno corporali receptaculo quam in alio.
Contra magister huius dist. c. i1. et glo. super illud id est ad Thesus 4 simul rapiemur cum illis in nubibus. dicunt quod omnes anime cum de hoc seculo exierint diuersas habent receptationes. Item Grego. 4. libo dialo. parum ante medium. refert quendam virum sanctum retulisse quod vidit Theodoricum post mortem inter Ioannem papam: et Symma chum patritium discinctum atque discalciatum deductum in vulcaniollam iactari. eodem etiam libo inter medium et finem refert Ger manum capuanum episcopum inuenisse Pascasium diaconem qui erat defunctus stantem et obsequentem in balneis. ergo antme post mortem corporalia receptacula habent.
Respondeo quod anime potest mortem sunt in aliqui bus corporalibus receptaculis: vt enim declaratum est lib. i. di. 37. angeli qui sunt spiritus: sunt in aliquibus corporalibus locis non circunscriptiue: sed diffinitiue: ergo similiter anima separata non obstante quod sit spiritus.
Ad primum in oppositum dicendum quod ibi Aug. loquie tur de loco circunscribente. quod patet quia postquam dixit animam ad loca corporalia non ferri nisi cum aliquo corpore statim subiungit vel non localiter serri.
¶ Ad secundum dicendum: quod quamuis anima separata non magis conueniat cum vno loco quam cum alio ratione sue essentie cum ex loco natura eius non dependeat: tamen propter operationes quas in loco debet exercere vel circa eam debet exerceri: magis sibi conuenit vnus locus quam alius: non quod velim dicere suam passionem vel operationem ess formalem rationem vel effectiuam sue existentie in loco sed simultas existentie sue cum corporali loco vel cum re existente in loco est formalis ratio sue applicationis ad locum sicut de spiritu angelico declaratum est libro primo. distin. 37 in illa questione vtrum angelus sit nusquam.
Quaestio 2
Respondeo quod quedam receptacula corporalia deputantur animabus de lege communi: quedam ex lege speciali prima ante christi aduentum erant. 4. et omnia sub terra: quedam in infimo deputata animabus damnatis pro actuali peccato mortali: et pro originali cum aliquo veniali: anima enim decedens cum originali peccato: quamuis non habeat actuale peccatum nisi veniale: tamen punietur eternaliter pena sensus: et in eodem loco cum illis qui puniuntur pro peccato mortali punitur: tamen multo remissius: quod autem veniale puniatur pena eterna declaratum est supra. dist. 21.
¶ Supra predictum receptaculum aliud est in quo sunt anime prosolo peccato originali damnate: que non puniuntur pena sensus: sed sola pena damni: vt ostensum est lib. 2.
¶ Supra quod est quartum in quo requiescebant anime decedentes cum charitate que nihil purgabile secum portabant: vel que portauerant: et purgate erant: quod receptaculum ante christi aduentum sinus Abrae dicebatur quia enim Abraam primus ab infidelibus sese separauit: et fidei signaculum distinctiuum accepit: ideo locus requierque debetur anime propter fidem charitate formatam sinus abrae dict est. post etiam christi aduentum sunt. 4 receptacula animarum eadem que prius: quarto excepto: in quo modo nulla anima recipitur: quia decedentes cum charitate nihil portantes purgabile cum nullum habeant retardatiuum statim ascendunt in celum empyreum: quod est receptaculum bonorum: sicut ignis purus nihil habens retardatiuum statim ascendit sursum.
¶ Decedentes autem sine charitate cum actuali peccato statim descendunt ad locum infimum: sicut grauia non habentia aliquid quod prohibeat eorum descensum statim descendunt ad locum infimum.
¶ Decedentes autem sine charitate cum solo originali peccato statim descendunt ad locum qui consequenter est supra illum.
¶ Decedentes autem cum charitate aliquod purgabile secum portantes descendunt ad locum tertium post expletam penitentiam statim ascensure in empyreum celum: qui modo sinus abrae dicitur. vnde patet quod non eundem locum intelligimus modo per finum habrae cum rogamus animas deferri in ipsum: cum illo qui ante christi aduentum sinus abrae dicebatur: diuerse autem mansiones in celo diuersa receptacula corporalia non dicuntur: sed diuersigradus primiorum: immo totum caelum empyreum vnum dicitur recepta culum: receptacula autem que ex lege speciali aliquibus animabus assignantur indeterminata sunt quo ad nos.
Quaestio 3
TErtio queritur vtrum anime aliquando exeautem de receptaculis suis que habent post mortem. Et videtur quod non. Iob. 7. qui descenderit ad inferos non ascendet
¶ Item Aug. libro de cura pro mortuis agenda vltra medium. Si in rebus viuentium intere ent anime modotuo rum me pia mater nulla nocte desereret: que me mari terraque secuta est: vt mecum viueret: sed si exiret aliquando de receptaculis suis aliquando interessent rebus viuentium.
Contra Math. 17. Moyses legitur apparuisse cum Helia. per quod Aug. probat libro predicto inter medium et finem. ad viuos aliquos mitti ex mortuis.
¶ Item hiero. contra vigilantium dicit animas sanctorum posse cum voluerint suis tumulis esse presentes.
Respondeo aliquando animas exire de receptaculis suis dupliciter potest intelligi: vel per diuinam potentiam: vel per naturam propriam primo modo de inferno et de celo exeunt alique anime non inperpetuum: sed ad tempus: nec de lege communi: sed ex aliqua speciali causa: sic etiam de purgatorio alique exeunt ad modicum tempus ante completionem pene sue post cuius completionem inde exeunt illuc amplius non reuersure. in iudicio autem omnes tam existentes in celo quam in inferno exibut secundum conmunem legem diuine iustitie ad eadem iterum loca cum suis corporibus reuersure: et in eis in perpetuum remansure. Per naturam autem propriam nulle anime de suis receptaculis possunt exire: vt quidam dicunt: dictum suum confirmantes auctoritate et ratione. Dicit enim Augu. de cura pro mortuis agenda. inter medium et finem quod defuncti per naturam propriam viuorum rebus interesse non possunt. ratione sic. secundum philosophum. i. de anima. potentie que sunt coniuncte non sunt separabiles. ones aut dicuntur coniuncte esse que operantur mediante organo corporeo. huiusmodi autem est in homine potentia motiua secundum locum. anime ergo separate non habent potentiam qua de loco ad locum possint se mouere.
¶ Sed contra a domino Stephano parisiensis episco excommunicatus est hic articulus quod anima humana nullo modo est mobilis secundum locum nee per se nec per accidens: et si ponatur alicubi per substantiam suam nunquam mouebitur de vbi ad vbi.
¶ Dicendum ergo quod de suis receptaculis exire possent ille quie vellent per suam propriam virtutem nisi prohiberentur a virtute superiori: sed de lege communi exire prohibentur ille que sunt in purgatorio ante completam penitentiam: et ille quae sunt in inferno ante iudicium. Ille aute que sunt in celo exire nolunt vsque ad tempus resumptionis corporum suorum. nisi alique videat aliquando hoc placere deo ex aliqua speciali causa. vnde videtur aliquibus quod omnes descenderunt de celo in obiectu beate marie virginis propter eius reuerentiam: et cum ea iterum ascenderunt in caelum. ab Augustino ergo dicuntur anime non posse interesse rebus viuorum per propriam naturam: quia earum virtus non potest contrariare superiori virtuti qua prohibentur.
Quaestio 4
QUarto queritur vtrum corporalia receptacula animarum in aliquo augeant earum delectationem vel afflictionem. Et videetur quod non: quia in angelis mnistrantibus minueretur delectatio: et in animabus que aliquando exeunt de inferno minueretur afflictio: quod falsum est.
¶ Item locus purgatorii deputatus est animabus ad purgationem sed ille anime que ibi sunt desiderant purgari. ergo locus ille in nullo auget earum afflictionem.
Contra si receptacula animarum corporalia in nullo augerent earum delectationem vel afflictionem inutiliter essent eis deputata determinata loca et frustra: quod falsum est.
Respondeo quod receptacula corporalia nimarum in aliquolaugent earum delectationem vel afflictionem: caelum enim empyreum: quamuis in nullo augeat animarum beatarum delectationem essentialem in aliquo: tamen auget in eis delectationem accidentalem: sinquantum ille anime. locum illum plusquam alia diligunt: presentia autem rei dilecte aliquam causat delectationem.
¶ Alia quia in illo propter excessum nobilitatis sue nature super alia corpora expressius quam in aliis locis refulgeret tanquam in effectu diuinam bonitatem conspiciunt.
¶ Tertia quia illius loci sublimitas luminositas et immobilitas suam spiritualem sublimitatem et luminositatem: et quietis perpetuitatem expressius quam qualitates loco rum alioru representat. vnusquisque autem ceteris paribus plusdiligit locum qui magis est representatiuus sue nobilitatis quam diligit.
¶ Receptaculum etiam damnatorum in aliquo auget eorum afflictionem. quia locum illum odiunt triplici de caussa.
¶ Alia quia illius loci vilitas est sue obligationis ad penam perpetuam rememoratiua seu representatiua.
¶ Receptaculum autem animarum que purgan¬ tur in aliquo earum auget afflictionem: non quia ipsum oddiant voluntate deliberatiua: cum sint in charitate: et sciant illum locum sibi esse assignatum ad tempus ad earum purgationem et a diuina iustitia quam disigunt: sed quia ipsum naturali motu voluntatis refugiunt sub ratione qua suam obligationem ad penam: quamuis ad temporaneam representat: et sub ratione qua ignem continet quo affliguntur.
Ad primum in oppositum dicendum quod non valet: quia et angeli ministrantes sciunt se cum eis placuerit ad celum empyreum reuersuros: et ministram do nobis delectantur. anime autem que ad tempus exeunt de inferno sciunt se ad ipsum cito reuersuras: et pro illo modico tempore quo a turpi loco exeunt equalens pena eis a diuina iustitia recompensatur.