Table of Contents
Commentarius in Libros Sententiarum
Liber 1
Prologus
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Pars 1
Pars 2
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Liber 2
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Liber 3
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Liber 4
Distinctio 1
Distinctio 2
Distinctio 3
Distinctio 4
Distinctio 5
Distinctio 6
Distinctio 7
Distinctio 8
Distinctio 9
Distinctio 10
Distinctio 11
Distinctio 12
Distinctio 13
Distinctio 14
Distinctio 15
Distinctio 16
Distinctio 17
Distinctio 18
Distinctio 19
Distinctio 20
Distinctio 21
Distinctio 22
Distinctio 23
Distinctio 24
Distinctio 25
Distinctio 26
Distinctio 27
Distinctio 28
Distinctio 29
Distinctio 30
Distinctio 31
Distinctio 32
Distinctio 33
Distinctio 34
Distinctio 35
Distinctio 36
Distinctio 37
Distinctio 38
Distinctio 39
Distinctio 40
Distinctio 41
Distinctio 42
Distinctio 43
Distinctio 44
Distinctio 45
Distinctio 46
Distinctio 47
Distinctio 48
Distinctio 49
Distinctio 50
Articulus 2
Quaestio 1
Quaestio I PRimo ostendo quod christus non descendit ad inseros. Augu. in epistola ad Dedin e muuin dincnium icile alicubi scriptura inferorum nomen positum inuenitur in bono: sed christus non debuit descendere ad locum nisi sonantem in bonum: ergo ad inferos non descendit.
¶ Item christus non descendit ad locum damnatorum propeccato actuali: nec ad locum damnatorum pro solo peccato originali: neque ad locum purgatorii: sed tantum ad limbum sanctorum patrum: ergo et se possit dici quod descenderit ad infernum: non tamen quod descenderit ad imseros.
¶ Item christus non simul fuit in paradiso: et in inserno: sed post sui mortem in paradisum ascendit eodem die: vt enim habetur Luc. 23 latroni penitenti dixit. Hodie mecum eris in paradixo: ergo post. mortem suam non descendit ad inferos.
¶ Item Augu. in epistola ad dardanum parum post principium dicit: quod non ipse die quo dixit: hodie mecum eris in paradiso in celo erat futurus homo christus iesus sed in inferno secundum animam in sepulchro secundum carnem.
Respondeo quod in inferno large dicto sunt qua tuor loca sed habentia secundum superius et inferius: et in loco maxime infimo sunt damna ti pro peccato actuali in loco qui immediate est supra illum sunt damnati pro solo peccato originali in loco qui consequentem est supra illum sunt anime que purgantur. In loco enim illo purgantur de lege communi quamuis alibi alique purgentur ex aliqua causa speciali. In quarto loco qui inter loca illa est superior: nullus est modo: sed ibi erant ante mortem christi anime sanctorum patrum in requie: qui suam penitentiam expleuerant: vel que nihil purgabile secum portauerant. De loco maxime infimo non transit aliqua anima ad locum qui consequenter est supra ipsum nec ad locum purgatorii: nec ecomuerso. Similiter de loco in quo sunt damnati pro solo peccato originali nullus transit ad locum purgatorii: nec econuerso. Ad locum autem in quo requiescebant anime sanctorum patrum non transibat aliqua anima de duobus locis inferioribus: nec econuerso. De purgatorio autem transibant anime postquam suam penitentiam expleuerant ad locum illum: non econuerso. De illo enim loco nulla anima descendebat ad aliquem aliorum locorum. Unde anima christi ad illum locum descendit non ad alia loca sub ipso nisi sorte ad locum purgato rii: vt aliqui volunt: et sic dicitur descendisse ad infernum christus ratione anime non inquantum infernus est nomen sup plicii: sed inquantum est nomen loci.
¶ Ad illum autem locum cum voluit descendere ad manifestandam suam dignationem et ad sanctorum patrum consolationem: et ad demoniorum confusionem et ad expressius manifestandum sui ad nos inestimabilem charitatis dilectionem.
Ad primum in oppositum dicendum quod quamuis nomen inferiorum in scripturis non facile inueniatur in bono acceptum: tamen interdum inuenitur quamuis raro scilicet cum accipitur pro limbo patrum pro tempore quo ibi suit anima christi ad quem etiam locum inferni descendit magna multitudo sanctorum angelorum qui precesserut christi descensum vt habetur in glo. super illud pslamum. At tollite portas principes vestras quod fuit factum et ad reuerentiam christi descendentis: et vt sanctis patribus per angelos praenunciaretur tanta consolatio mox futura. Uel potest dici quod locus non est secundum se bonus conuenire potuit ad tempus anime christi dispensatiue propter nos cum maxime sibi non noceret: et luminosus fuerit quamdiu fuerit.
¶ Ad tertium dicendum: quod illa auctoritate: per paradisum intelligendus est sinus habrae vbi anime sanctorum patrum requiescebant: vnde nomen paradisi generale est ad omne illud vbi feliciter viuitur. Et hoc sumptum est ab Augu. in epistola ad dardanum: non multum post principium. In illo autem sinu vitam eternam habuerunt anime sancte quamdiu ibi fuerunt post mortem christi: quia ibi ex tunc claram dei visionem humerut.
Quaestio 2
Quaestio II. SEcundo Queritur vtrum christus vsquam ad diem resurrectionis suam moram contraxerit in inferno. Et videtur quod non. Non decet magnum principem moram contrahere in vili loco: sed quilibet locus inferni vilis est: ergo. christus moram contrahere in inferno non debuit.
¶ Item deus nihil facit sine ratione: sed nulla videtur ratio: quare anime sanctorum patrum postquam plene erant redempte moram contraherent in inferno: ergo videtur quod post suam mortem christus eduxit statim eas de inferno.
¶ Item postquam fuit completum pec¬ catum malorum angelorum: statim eiecti fuerunt de celo: ergo postquam fuit completa nostra redemptio anime sanctorum patrum: statim fuerunt educte de inferno per christum.
Contra Augu. 18 de ci. c. 44. Propheta in ventre ceti triduo fuit: et tamen alium significauit in profundo inferni triduo futurorum qui dominus est omnium prophetarum.
¶ Item augu. de fide ad petrum longe post principium dicit de anima christi quod ipsa de inferis ad carnem die tertio reuertentem: idem deus secundum carnem qua in sepulchro inacuit: de sepulchro resurrexit: ergo anima christi n inferno fuit vsque ad horam resurrectionis.
Respondeo quod christus vsque ad horam resurrectionis moram contraxit in inferno. Ordinauerat enim diuina sapientia quod sicut anime nonviderent deum clara visione: quousque christus dabolum mon riendo vicisset: quod ita de loco corporali inferni: non educerentur vsque ad horam qua christus victurus erat mortem corporalem resurgendo: propter quod dicitur in collecta indie resurrectionis. Deus qui hodierna die per vnigenitum tuum eternitatis nobis aditum deuicta morte reserasti: propter autem illas easdem rationes: propter quas chiistus ad eas descendere voluit: etiam quousque illas de loco educeret in illo loco moram contraxit.
Ad primum in oppositum dicendum: quod ille locus inferni quamdiu christus ibi fuit non fuit vilis: quia multo splendore illustratus. Uel potest dici quod ad tempus et dispensatiue bene decet magnum principem contrahere aliqualem moram propter subditorum suorum vtilitatem in aliquo loco qui alias sibi non conueniret maxime principem talem: qui ex vtilitate loci: nullum modum potest incommodum reportare: nec aliquod dedecus.
¶ Ad tertium dicendum: quod non est simile de expulsione malorum angelorum de celo: et de eductione animarum sanctarum de inferno: quia expulsio illa fuit secundum debitum iustitie: et ideo statim post peccatum fuerunt expulsi de celo: sed ex dispensatione misericordie factum est: vt anime sancte non statim educerentur de loco inferni: postquam fuerunt redempte: sed in hora resurrectionis domini sui: vt sicut dominus eorum incohabat nouum statum corporalis vite: ita ipsi tunc nouum locum corporalem intrarent.